Geitur eru skemmtilegar en þrjóskar

 

Þau láta sér ekki leiðast þó hætt séu að vinna.

Björg og Emil halda nokkr­ar geit­ur og kind­ur þar sem þau búa á Eyr­ar­bakka og auk þess safn­ar Emil kaffikrús­um.

Þau segja geit­ur vera sér­lega mann­elsk­ar skepn­ur.

 

Þessi bolla­söfn­un á upp­haf sitt í því að fyr­ir um þrjá­tíu árum átti ég er­indi í fyr­ir­tæki í Reykja­vík og á leið minni þaðan út sá ég í glugga á stiga­gang­in­um drullu­skít­uga krús sem merkt var fyr­ir­tæk­inu og ég greip hana og stakk henni í vas­ann. All­ar göt­ur síðan hef ég safnað fyr­ir­tækja­boll­um, ís­lensk­um og er­lend­um, og nú eru krús­irn­ar orðnar um 120. Ég setti mér ákveðið mark­mið þegar ég byrjaði að safna þess­um krús­um, þær áttu að vera merkt­ar fyr­ir­tækj­um og þeim átti að vera stolið. En ég hef farið mikið út af því spori í gegn­um tíðina, því fólk hef­ur gefið mér marg­ar krús­ir til að bæta í safnið. Ég er orðinn latur við að kíkja sjálf­ur eft­ir krús­um, krakk­arn­ir koma mest með þetta til mín núorðið,“ seg­ir Emil Ragn­ars­son þar sem hann sýn­ir blaðamanni bolla­safnið sitt á heim­ili sínu og eig­in­kon­unn­ar Ingi­bjarg­ar Guðmunds­dótt­ur á Eyr­ar­bakka.

Þegar boll­arn­ir eru skoðaðir kem­ur í ljós að marg­ir þeirra eru minn­is­varðar horf­inna fyr­ir­tækja. „Sum­ir þess­ir boll­ar hafa sann­ar­lega náð að end­ast bet­ur en fyr­ir­tæk­in sjálf, en svo eru líka marg­ir þeirra með eldri lógó­um sem ekki eru leng­ur í notk­un þó fyr­ir­tæk­in lifi, til dæm­is er hér gam­all bolli frá Lands­bank­an­um með lógói sem aðeins eldra fólk man eft­ir. Bank­arn­ir hafa sum­ir lagt upp laupa og lifnað við aft­ur með nýj­um lógó­um,“ seg­ir Emil og dreg­ur fram bolla frá Pósti og síma með löngu gleymdu lógói. At­hygli vek­ur að þrír boll­ar í safni Em­ils eru merkt­ir Morg­un­blaðinu og hafði sá nýj­asti bæst í hóp­inn aðeins fyr­ir viku , en allt eru það gaml­ir Mogga­boll­ar sem ekki sjást leng­ur á borðum í því fyr­ir­tæki.

„Ég á líka þrjá bolla úr Kántrýbæ á Skaga­strönd og eng­ir tveir eru eins. Einn er meira að segja með vísu: „Sendu burtu sorg og kvíða, söng­ur­inn til hjart­ans nær, á sér framtíð ör­ugg­lega, út­varps­stöðin Kántrý­bær.“

Þegar gramsað er í bolla­safni Em­ils kenn­ir ým­issa grasa, þar er meðal ann­ars Herjólf­ur, Vís­indakaffið, Kveðja úr Dýraf­irði og Skát­ar Úlfljóts­vatni. Og sum­ir boll­arn­ir tengj­ast góðum minn­ing­um, á ein­um þeirra stend­ur

„Til ham­ingju með Gils­fjarðar­brúna“. „Fyr­ir meira en tveim­ur ára­tug­um vann ég í þrjú ár við að brúa Gils­fjörðinn. Kaupmaður í sveit­inni lét gera bolla með þess­ari áletr­un og þegar brú­in var til­bú­in þá gaf hann okk­ur boll­ana sem vor­um að vinna við verkið.“

 

Geit­astandið hófst með hrekk

 

Í stofu þeirra hjóna, Em­ils og Bjarg­ar, eins og Ingi­björg er oft­ast kölluð, vek­ur at­hygli fal­legt upp­stoppað höfuð mó­rauðrar geit­ar sem prýðir einn vegg­inn.

„Hún var fædd og upp­al­in hjá okk­ur þessi geit, en dótt­ur­son­ur okk­ar laumaðist til að taka haus­inn þegar við vor­um að slátra og lét stoppa hann upp og gaf mér í af­mæl­is­gjöf,“ seg­ir Emil, en þau hjón hafa haldið geit­ur und­an­far­in tutt­ugu ár.

„Geit­astandið okk­ar hófst með hrekk. Maður sem bjó á Stokks­eyri sótti geit­ur á Vorsa­bæ á Skeiðum og fór með þær, einn haf­ur og eina huðnu, og laumaði í fjár­húsið hjá ná­granna sín­um. Til að hrekkja hann. En ná­grann­inn kippti sér ekk­ert upp við þetta og leyfði geit­un­um að vera hjá sér. Seinna gaf hann dótt­ur­syni okk­ar geiturn­ar sem höfðu þá fjölgað sér um eitt kið. Við hýst­um geiturn­ar þrjár fyr­ir strák­inn í fjár­hús­inu okk­ar, en við höf­um alltaf verið með nokkr­ar kind­ur. Seinna gaf svo strák­ur­inn okk­ur geiturn­ar og all­ar göt­ur síðan höf­um við haldið geit­ur. Þeim fjölgaði smátt og smátt, enda lík­ar okk­ur vel við geit­ur, þó þrjósk­ar séu í skapi. Þær eru ekk­ert voðal­ega vin­sæl­ar hjá öðrum hér í kring, en þær eru ekk­ert að abbast upp á neinn. Við setj­um þær á mýr­ina á vor­in og þar halda þær hóp­inn allt sum­arið. Við fylgj­umst með þeim í kíki og það er skemmti­legt að sjá að þær ganga alltaf í röð,“ seg­ir Björg og bæt­ir við að þau hafi grisjað dug­lega í geita­stofn­in­um síðast liðið haust. „Þær voru orðnar of marg­ar og of skyld­leika­ræktaðar. Þær voru orðnar átján en nú eru aðeins fimm eft­ir, haf­ur­inn Bær­ing og fjór­ar huðnur.“

 

Liðugar, með gott jafn­vægi og svífa

 

Þau segj­ast fyrst og fremst halda geiturn­ar sér til gam­ans og nytji ekki neitt af þeim nú orðið. „En hér áður fyrr lét­um við súta heil­mikið af geita­skinni og það var vin­sælt til gjafa,“ seg­ir Björg og bæt­ir við að kjötið af geit­un­um sé ósköp mag­urt. „En við höf­um prófað að grilla það og reynst gott. Ná­granni okk­ar hef­ur fengið geita­læri hjá okk­ur á haust­in og látið tví­reykja og það er sæl­gæti.“

Björg seg­ir að ekki gangi að hafa geiturn­ar sam­an við kind­urn­ar í fjár­hús­inu, þær verði að vera al­veg sér. „Þær voru yf­ir­gangs­sam­ar og ruddu kind­un­um frá garðanum, vildu sitja ein­ar að hey­inu. Það er ekki held­ur hægt að hafa þær sam­an úti í haga, en þær halda sig al­veg sér úti og vilja ekk­ert með kind­urn­ar hafa þar. Haf­ur­inn hef­ur for­yst­una og sér al­veg um að halda sín­um huðnum hjá sér,“ seg­ir Björg og bæt­ir við að geiturn­ar séu sér­lega mann­elsk­ar. „Ég þarf að passa mig að gera kiðin ekki of háð mér, halda þeim í hæfi­legri fjar­lægð, því ann­ars verða þau eins og hund­ar. Kiðin eru miklu fyrri til að spekj­ast en lömb. Aft­ur á móti kem­ur geit­um frek­ar illa sam­an sín á milli, þær eru svo­lítið arg­ar hver út í aðra. Hjá þeim er gogg­un­ar­röð, ein er frek­ust og ein þeirra held­ur sig til hlés, fel­ur sig. Þetta eru sér­stak­ar skepn­ur.“ Emil seg­ir að það sé gam­an að sjá geiturn­ar stökkva yfir hindr­an­ir.

„Þær eru liðugar og með gott jafn­vægi, þær hrein­lega svífa. Og þær geta gert gagn. Mér skilst að geit­ur séu dug­leg­ar að éta skóg­ar­kerf­il, það ætti kannski að beita þeim á hann, er hann ekki að vaxa yfir allt hér á landi?“

 

Þætti ef­laust barnaþrælk­un núna

 

Emil og Björg eru bæði hætt að vinna en segja gott að hafa eitt­hvað fyr­ir stafni, það þarf jú að gefa kind­un­um og geit­un­um dag­lega yfir vet­ur­inn og sinna ýms­um verk­um þeim tengd­um.

„Við erum með 30 ær núna, en mest vor­um við með 49 kind­ur. Fyrsta lambið sem ég eignaðist kom þannig til að fyr­ir rúm­um fjöru­tíu árum þá hjálpaði ég göml­um manni að rýja upp á gamla móðinn að vori til, með fjár­klipp­um, og hann vildi endi­lega gefa mér lamb um haustið fyr­ir viðvikið,“ seg­ir Björg sem ólst upp við blandaðan bú­skap á sínu æsku­heim­ili, Uxa­hrygg í Rangárþingi, svo eng­an skal undra að hún sé mikið fyr­ir skepn­ur.

„Þar var heyjað upp á gamla mát­ann á mín­um bernsku­ár­um. Ég kynnt­ist því sem krakki að binda í bagga og setja upp á hesta. Ég var 8 ára að halda við á móti bróður mín­um sem var 18 ára, sem var erfitt. Ætli það þætti ekki barnaþrælk­un núna,“ seg­ir hún og hlær.

Þau hjón hafa lengi búið á Eyr­ar­bakka, Emil frá því hann var fjög­urra ára, eða árið 1948, en Björg kom þangað þegar þau tvö fóru að rugla sam­an reyt­um árið 1967.

„Afi minn var með kind­ur aust­ur á Fá­skrúðsfirði og svo var ég öll sum­ur í sveit sem strák­ur, mest í Land­eyj­un­um, svo ég var líka van­ur sveita­störf­um,“ seg­ir Emil.

 

Morgunbaðið miðvikudaginn 27. febrúar 2019.
Krist­ín Heiða Krist­ins­dótt­ir 
khk@mbl.is
 

Skráð af Menningar-Staður.

 

Hallgrímskirkja á Skólavörðuholtinu í Reykjavík. Ljósm.: Víðir Björnsson.

Hallgrímskirkja á Skólavörðuholtinu í Reykjavík. Ljósm.: Víðir Björnsson.

 

 

   Kirkjuráð Hrútavina í Hallgrímskirkju

 

 

Kirkjuráð Hrútavinafélagsins Örvars á Suðurlandi var í síðustu viku á Skólavörðuholtinu í Reykjavík.  Kynnti sér og tók þátt í hinu fjölbreytta og vandaða kirkjustarfi í Hallgrímskirkju alla vikuna.

Kirkjuráðið vildi jafnframt með nærveru sinni  heiðra minningu Skagfirðingsins séra Hallgríms Péturssonar, sálmaskálds, og Eyrbekkingsins Guðjóns Samúelssonar, arkitekts sem teiknaði Hallgrímskirkju hvað er hin mesta höfuðborgarprýði.

 

Fyrsti sunnudagur í níuviknaföstu var sunnudagurinn fyrir viku – 17. febrúar 2019.  Þá var messa og barnastarf í Hallgrímskirkju kl. 11:00

 

Sr. Irma Sjöfn Óskarsdóttir prédikaði og þjónaði fyrir altari ásamt sr. Birgi Ásgeirssyni.

Messuþjónar aðstoðuðu og  félagar úr Mótettukór Hallgrímskirkju sungu. Organsti var Hörður Áskelsson.

Umsjón með barnastarfi höfðu Ragnheiður Bjarnadóttir og Rósa Árnadóttir.

Fastir liðir alla vikuna eru þessir:

Kirkjuráðið kom í Hallgrímskirkju daglega þessa vikuna. 

Færði Árdegismessuna miðvikudaginn 20. febrúar kl. 8:00 til myndar.

Séra Ása Björk Ólafsdóttir þjónaði ásamt messuþjónum.

Messan var í rýminu aftan við altarið eins og sjá má á myndunum.
 

.

Við Árdegismessuna í Hallgrímskirkju. Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason.

.

. .

Skráð af Menningar-Staður.

 

Frá Önundarfirði og handan fjarðar er fjallið Þorfinnur. Ljósm.: Víðir Björnsson.

 

24. febrúar “konudagur” góa byrjar

 

 

Mánuðurinn góa hefst nú sunnudag frá 18. til 24. febrúar, en 8. til 14. febrúar í gamla stíl fyrir 1700.

 

Nafnið, góa eða gói, er þekkt úr elstu heimildum og afbrigði þess í öðrum norrænum tungum. Gói er persónugerð sem vetrarvættur í gömlum sögnum, dóttir Þorra.

 

Orðið góiblót bendir til mannfagnaðar seint að vetri að fornu en um hann er ekkert vitað með vissu. Ljóst er hinsvegar af heimildum frá öndverðri 18. öld að fagna átti góu á svipaðan hátt og þorra. Skyldi það fremur vera húsbóndinn en húsfreyjan, en víst er að dagurinn var eignaður húsfreyjunni. Heimildir geta um tilhald í mat á síðari öldum en hvergi á við þorrakomu. Kann þar að ráða nokkru að góukoma lendir oftast á langaföstu.

 

Nokkuð var ort um Góu á 17. – 19. öld sem dóttur Þorra eða eiginkonu. Var þá stundum reynt í gamni að skjalla hana til að bæta veður. Svipaður kann að vera tilgangur þess góukomusiðar á norðaustanverðu landinu að Góu var færður rauður ullarlagður.

 

 Heitið konudagur er kunnugt frá miðri 19. öld og er nú útbreitt. Sá siður að eiginmenn gefi konum sínum blóm á konudaginn hófst á sjötta áratug 20. aldar.

 

 Í almennri þjóðtrú skipti góuveðrið máli. Átti sumarið að verða gott ef góa væri stormasöm og veður vont fyrstu góudaga.

 

 Þessi vísa var húsgangur í Önundarfirði fram á 20. öld.

 

 Góa kemur með gæðin sín

 gefst þá nógur hitinn.

 Fáir sakna þorri þín

 þú hefur verið skitinn.

 

23. febrúar “þorraþræll” síðasti dagur þorra

 

Mánuðurinn þorri hófst föstudaginn 25. janúar s.l. og er sá dagur kallaður “bóndadagur” og þá var miður vetur.

Í Orkneyingasögu og Flateyjarbók segir af Fornjóti konungi í Finnlandi og Kvenlandi. Fornjótur átti þrjá syni, Ægi, Loga og Kára. Kári var faðir Frosta (Jökull) er var faðir Snæs hins gamla. Hans sonur hét “Þorri” og dæturnar Fönn, Drífa og Mjöll. Þorri átti tvo syni og hét annar Nór en hinn Gór og dóttir hans hét “Góa.”

Þorri var blótmaður mikill og hafði blót á miðjum vetri er kölluð voru “Þorrablót.” Síðasti dagur þorra er kallaður “þorraþræll” og er á sumun stöðum tileinkaður piparsveinum, mönnum í óvígðri sambúð, fráskildum mönnum, ellegar þeim sem átt höfðu barn í lausaleik eða tekið framhjá konu sinni.

Þorrablót eru haldin af miklum krafti um allt land og borðaður svokallaður “þorramatur” og frá slíkum samkomum er þessi bæn.

“Guð gefi, að ég væri kominn í rúmið, háttaður, sofnaður, vaknaður aftur og farinn að éta.”

 

 Heimild: Saga daganna eftir Árna Björnsson.
 

Skráð af Menningar-Staður.

 

Jón Gíslason (1909 - 1980).

 

Merkir Íslendingar - Jón Gíslason

 

 

Jón Gísla­son fædd­ist 23. fe­brú­ar 1909 í Gaul­verja­bæ í Flóa.

For­eldr­ar hans voru hjón­in Gísli Hann­es­son, f. 1875, d. 1913, bóndi þar og síðar í Dal­bæ, og Mar­grét Jóns­dótt­ir, f. 1885, d. 1930, hús­freyja.

 

Jón varð stúd­ent frá Mennta­skól­an­um í Reykja­vík 1929, lærði síðan lat­ínu og grísku, og ensku og frönsku sem auka­grein­ar, í Berlín 1929-31, fór þaðan í nám til Mün­ster og lauk þaðan doktors­prófi 1934. Hann var í náms­dvöl í Par­ís 1931 og fór til Dan­merk­ur, Þýska­lands og Frakk­lands 1955 til að kynna sér versl­un­ar­skóla.

 

Jón var kenn­ari við Verzl­un­ar­skóla Íslands frá 1935, varð yfir­kenn­ari 1942 og skóla­stjóri 1952-1979. Hann var far­sæll skóla­stjórn­andi og naut mik­ill­ar virðing­ar bæði nem­enda og starfs­fólks skól­ans. Í minn­ing­ar­grein seg­ir: „Jón aug­lýsti ekki ævi­starf sitt, held­ur rækti það af hóg­værð og lít­il­læti eins og ein­kenn­ir marga mik­il­hæfa menn.“

 

Jón var einnig mik­ilsvirt­ur þýðandi. Hann þýddi t.d. nokkra af grísku harm­leikj­un­um svo sem Sjö gegn Þebu og Refs­inorn­ir eft­ir Æský­los, Ödí­pús kon­ung, Ödí­pús í Kólonos og An­tígónu eft­ir Sófók­les og Medeu, Hippo­lýtos og Al­kest­is eft­ir Evripídes. Hann skrifaði einnig bók um gríska goðafræði sem nefnd­ist Goðafræði Grikkja og Róm­verja: for­söguald­ir, trú­ar­bragðaþróun, guðir og hetj­ur og kom fyrst út árið 1944 auk fjöl­margra náms­rita. Hann flutti einnig fjöl­mörg er­indi í Rík­is­út­varpið, einkum um forn­menn­ing­ar­leg efni.

 

Jón hafði for­göngu um stofn­un Fé­lags fram­halds­skóla­kenn­ara og var formaður þess og sat í stjórn Alli­ance Francaise.

 

Eig­in­kona Jóns var Lea Eggerts­dótt­ir, f. 10.5. 1910, d. 26.11. 1994, kenn­ari. For­eldr­ar henn­ar voru hjón­in Eggert Reg­in­balds­son, bóndi á Ei­ríks­stöðum í Ögur­sveit, og Hall­dóra Júlí­ana Har­alds­dótt­ir.

 

Syn­ir Jóns og Leu:

Eggert, f. 1941, d. 2016, borg­ar­hag­fræðing­ur, og Gísli, f. 1949. viðskipta­fræðing­ur.

 

Jón Gísla­son lést 16. janú­ar 1980.


Morgunblaðið.

 

Skráð af Menningar-Staður.

 

 

Dóra Þórhallsdóttir og Ásgeir Ásgeirsson.

 

 

Merkir Íslendingar - Dóra Þórhallsdóttir

 

 

Frú Dóra Þórhallsdóttir forsetafrú fæddist í Reykjavík 23.febrúar 1893.

Foreldrar hennar voru Þórhallur Bjarnarson, prófastur í Reykholti, forstöðumaður Prestaskólans, alþm. og biskup Íslands, og k.h., Valgerður Jónsdóttir húsfreyja.

 

Þórhallur var sonur Björns Halldórssonar, prófasts í Laufási, og k.h., Sigríðar Einarsdóttur, en Valgerður var dóttir Jóns Halldórssonar, hreppstjóra á Bjarnastöðum, og Hólmfríðar Hansdóttur.

 

Systkini Dóru:

Tryggvi forsætisráðherra, kvæntur Önnu Klemenzdóttur, Svava húsfreyja, gift Halldóri Vilhjálmssyni, skólastjóra Bændaskólans á Hvanneyri og Björn, sem lézt árið 1916.

 

Dóra giftist 3.10. 1917 Ásgeiri Ásgeirssyni, guðfræðingi, alþm., forsætisráðherra og öðrum forsta íslenska lýðveldisins 1952-68. Hann var sonur Ásgeirs Eyþórssonar, kaupmanns og bókhaldara, og Jensínu Bjargar Matthíasdóttur.

 

Börn Dóru og Ásgeirs:

Þórhallur ráðuneytisstjóri, Vala forsætisráðherrafrú og Björg sendiherrafrú.

 

Frú Dóra ólst upp í Reykjavík, lengst af í Laufási við Laufásveg, á gestkvæmu menningarheimili. Hún var tvítug er hún missti móður sína og tók þá við stjórn heimilisins og stýrði því í fjögur ár. Hún og Ásgeir hófu sinn búskap í Laufási og bjuggu þar til 1932, er hann varð forsætisráðherra. Þá fluttu þau í Ráðherrabústaðinn við Tjarnargötu.

 

Dóra sótti fundi ungmennafélaga á uppvaxtarárum sinum, sat í stjórn Lestrarfélags kvenna, í skólanefnd Kvennaskóla Reykjavíkur og sóknarnefnd Dómkirkjusafnaðarins. Henni var umhugað um kirkjusókn og málefni Þjóðkirkjunnar og lagði gjarnan áherslu á að rækt yrði lögð við söngkennslu í skólum. Hún var auk þess mikil hannyrðakona og lætur eftir sig fjölda fallegra muna.

 

Frú Dóra þótti glæsilegur fulltrúi þjóðar sinnar, virðuleg í fasi og klæddist gjarnan íslenska þjóðbúningnum við hátíðlegar athafnir.

 

Dóra lést 10. september 1964.

Morgunblaðið.

 

Skráð af Menningar-Staður.

 

Jóhann G. Jóhannsson (1947 - 2013).

 

 

Merkir Íslendingar - Jóhann G. Jóhannsson

 

 

Jóhann fæddist í Keflavík 22. febrúar 1947.

Foreldrar hans voru Jóhann Georg Runólfsson, bóndi og síðar bifreiðarstjóri í Keflavík, og Lovísa Aðalheiður Guðmundsdóttir, en seinni maður Lovísu og fósturfaðir Jóhanns var Reynir Ólafsson, sjómaður og verkstjóri.
 

Börn Jóhanns eru Alma Dögg, Ívar Jóhann og Halldóra. Sambýliskona Jóhanns í 27 ár er Halldóra Jónsdóttir en dætur hennar eru Fríða og Jóhanna Methúsalemsdætur.
 

Jóhann stundaði nám við Samvinnuskólann að Bifröst 1963-65 og naut leiðsagnar Hrings Jóhannessonar í myndlist.
 

Jóhann var rytmagítar- og bassaleikari, söngvari, laga- og textasmiður og upptökustjóri, lék m.a. með Óðmönnum I, Musica Prima, Óðmönnum II, Töturum, Náttúru og Póker, en hóf sólóferil 1972.
 

Jóhann sinnti einkum lagasmíðum, myndlist og vann ötullega að réttindum tónlistarfólks. Hann hélt fjölda myndlistarsýninga, gaf út ljóðabókina Flæði, samdi rúmlega 200 lög og texta sem komu út á plötum, þ.ám. til stuðnings ýmsum málefnum, s.s. lagið Hjálpum þeim. 

Helstu hljómplötur hans eru: 
Óðmenn 1970, Langspil 1974, Mannlíf 1976, Kysstu mig – Íslensk kjötsúpa 1978, Myndræn áhrif 1988, Gullkorn JGJ 2003, Á langri leið 2009 og Jóhann G – In English 2010. 

Jóhann var framkvæmdastjóri Gallerys Lækjartorgs, síðar Listamiðstöðvarinnar 1980-85, einn af stofnendum Samtaka alþýðutónskálda og textahöfunda 1979 og Félags tónskálda og textahöfunda 1983 og sat í stjórn FTT 1983-89. Hann var upphafsmaður Músíktilrauna 1982 ásamt Ólafi Jónssyni, forstöðumanni Tónabæjar, rak Tónlistarbarinn Púlsinn 1990-93 og sat í stjórn Samtaka um byggingu tónlistarhúss.
 

Jóhann var félagi í SÍM og var gerður að heiðursfélaga FTT árið 2003.
 

Jóhann lést 15. júlí 2013.

 

Morgunblaðið.


Skráð af Menningar-Staður.

 

Ólafur Óskarsson skipstjóri.

 

 

Eyrbekkingur á Íslands­met

 

 

Góð afla­brögð eru eng­in ný­mæli fyr­ir Eyrbekkinginn Ólafi Óskars­syni, sem hef­ur verið til sjós í ára­tugi. Í októ­ber 2016 var hann skip­stjóri á Jó­hönnu Gísla­dótt­ur GK og fiskaði þá 710 tonn. Eng­inn línu­bát­ur á Íslandi hef­ur nokkru sinni komið með meiri afla að landi í einu mánuði. Ein lönd­un­in var 153,9 tonn, seg­ir á mbl.is

 

„Þarna gát­um við beitt okk­ur eins og við vild­um, því sjó­manna­verk­fall var yf­ir­vof­andi og skall á rétt síðar. Við vor­um á þess­um tíma fyr­ir norðan, þar sem allt var vaðandi í þorski. Og ef ekki væri kvót­inn væri sjálfsagt hægt að nálg­ast þetta met aft­ur núna. Þar kem­ur til að hér við sunn­an- og vest­an­vert landið er mikið af fiski núna og við á nýj­um bát sem er bæði lip­ur og öfl­ug­ur,“ seg­ir Ólaf­ur Óskars­son.

 

Morgunblaðið 14. febrúar 2019.
 

Skráð af Menningar-Staður

 

Torfi Halldórsson (1823 - 1906).

 

Merkir Íslendingar - Torfi Halldórsson

 

 

Torfi Halldórsson sem oft er nefndur faðir Flateyrar fæddist í Arnarnesi við Dýrafjörð þann 14. febrúar 1823 og ólst þar upp.

Foreldrar hans voru Halldór Torfason, bóndi í Arnarnesi, og k.h., Svanfríður Jónsdóttir húsfreyja. Torfi, afi Torfa var sonur Mála-Snæbjarnar.
 

Eiginkona Torfa var María Júlíana Össurardóttir úr Súgandafirði. Meðal barna þeirra voru Guðrún, húsfreyja í Hólmum, móðir Maríu Jóhannsdóttur, móður Einars Odds Kristjánssonar alþingismanns. Sonur Torfa og Maríu var Ásgeir, faðir Haraldar sem var forstjóri Rannsóknarstofnunar byggingariðnaðarins, Ragnars læknis og Önundar, fyrrv. forstjóra OLÍS, föður Ragnars, viðskiptafræðings og fyrrv. bankastjóra.
 

Torfi fór ungur til sjós og var orðinn skipstjóri á þilskipinu Boga og meðeigandi Magnúsar Einarssonar á Hvilft fyrir þrítugt. Hann sigldi til Danmerkur árið 1851 og nam skipstjórnarfræði í Flensborg. Vorið eftir sigldi hann heim á eigin skútu, Lovísu, og settist að á Ísafirði.
 

Ört vaxandi þilskipaútgerð upp úr miðri 19. öldinni, gat nú sótt mun dýpra en íslenskir sjómenn höfðu gert á opnum bátum um aldaraðir. Menntaðir skipstjórnarmenn urðu því bráðnauðsynlegir við þessar nýju aðstæður.

Að undirlagi annars ungs skipstjóra og athafnamanns, Ásgeirs Ásgeirssonar, og ýmissa þilskipaeigenda, var Torfi fenginn til að veita forstöðu sjómannaskóla haustið 1852. Skólinn var starfræktur á Ísafirði 1852-57 var fyrsti sjómannaskólinn á landinu og fyrsti starfsskóli landsins.
 

Torfi flutti til Flateyrar 1857, festi kaup á Flateyrareignum ári síðar, stundaði síðan útgerð, landbúskap og verslun á Flateyri um langt árabil, lengst af í samstarfi við Hjálmar Jónsson kaupmann. Eftir að Torfi flutti til Flateyrar tók hann til sín unga pilta á veturna og kenndi þeim skipstjórnarfræði.
 

Torfi Halldórsson lést 23. september 1906.

 

 

Morgunblaðið.

 

Skráð af Menningar-Staður.

 

 

 

Safnaðarfundur í Eyrarbakkakirkju

 

19. febrúar 2019

 

Safnaðarfundur Eyrarbakkakirkju verður haldinn þriðjudaginn 19. febrúar 2019 kl. 20:00 

 

Efni fundarins:

 

Kynning og umræður á tillögu biskupsfundar um sameiningu prestakalla á svæðinu.

 

 

Sóknarnefnd Eyrarbakkakirkju

 

 

Skráð af Menningar-Staður

 

Djúpt snortn­ar. Celia Harri­son og Sesselja Jónas­ar­dótt­ir, stofn­end­ur og stjórn­end­ur List­ar í ljósi, ásamt El­izu Reid for­setafrú, sem af­henti Eyr­ar­rós­ina í Garði í gær, og Vig­dísi Jak­obs­dótt­ur, stjórn­anda Lista­hátíðar í Reykja­vík.

 

Ljósahátíðin List í ljósi hlaut Eyrarrósina í ár

 

• Þriðja menningarverkefnið á Seyðisfirði

til að hreppa viðurkenninguna

 

 

Hátíðin  -List í ljósi-  á Seyðis­firði hlaut í gær Eyr­ar­rós­ina 2019, en viður­kenn­ing­in er veitt ár­lega fyr­ir af­burðamenn­ing­ar­verk­efni utan höfuðborg­ar­svæðis­ins. Var þetta í 15. sinn sem hún er af­hent. El­iza Reid for­setafrú, sem er vernd­ari Eyr­ar­rós­ar­inn­ar, af­henti þeim Celiu Harri­son og Sesselju Jónas­ar­dótt­ur viður­kenn­ing­una en þær eru stofn­end­ur og stjórn­end­ur List­ar í ljósi.

Af­hend­ing­in fór fram við hátíðlega at­höfn í Garði síðdeg­is í gær en sú hefð hef­ur skap­ast á und­an­förn­um árum að verðlauna­af­hend­ing­in fari fram í sveit­ar­fé­lagi verðlauna­hafa síðasta árs en mynd­list­art­víær­ing­ur­inn Fersk­ir vind­ar í Garði hreppti Eyr­ar­rós­ina 2018. Frá upp­hafi hafa Lista­hátíð í Reykja­vík, Byggðastofn­un og Air Ice­land Conn­ect staðið sam­an að verðlaun­un­um.

List í ljósi hlaut fjár­styrk, tvær millj­ón­ir króna, auk verðlauna­grips.

Að auki hlutu leik­list­ar- og lista­hátíðin Act Alone á Suður­eyri og stutt­mynda­hátíðin Nort­hern Wave / Norðan­átt­in í Snæ­fells­bæ form­lega til­nefn­ingu til Eyr­ar­rós­ar­inn­ar og 500 þúsund króna verðlauna­fé hvort.

 

Ný­næmi í menn­ing­unni

Í um­sögn val­nefnd­ar um List í ljósi seg­ir meðal ann­ars að hátíðinni sem fer fram nú í vet­ur í fjórða sinn hafi vaxið ásmeg­in ár frá ári og laði nú að sér breiðan hóp lista­fólks og gesta til þátt­töku í metnaðarfullri og fjöl­breyttri dag­skrá. „Sér­stök ljósal­ista­hátíð er ný­næmi í ís­lensku menn­ing­ar­lands­lagi og er List í ljósi þegar far­in að hafa áhrif langt út fyr­ir Seyðis­fjörð, til að mynda með áhuga­verðu sam­starfi við Vetr­ar­hátíð í Reykja­vík,“ seg­ir þar og einnig að ein­stak­lega ánægju­legt sé að sjá lista­verk­efni á lands­byggðinni taka leiðandi hlut­verk á landsvísu á sínu sviði.

 

List í ljósi er viku­löng hátíð og nú vill svo til að hún hófst fyr­ir síðustu helgi og nær há­marki með kvöld­dag­skrá og göngu um Seyðis­fjörð nú á föstu­dags- og laug­ar­dags­kvöld; þá verða öll ljós slökkt í stutta stund og kveikt á lista­verk­un­um sem komið hef­ur verið fyr­ir víða um bæ­inn. 65 lista­menn taka þátt í ár, um helm­ing­ur­inn er­lend­ir og koma sér­stak­lega til land­ins að taka þátt og sýna.

 

Gríðarleg­ur heiður

Sesselja seg­ir Eyr­ar­rós­ina hafa afar mikla þýðingu fyr­ir List í ljósi og að þær Celia séu djúpt snortn­ar eft­ir að hafa tekið við viður­kenn­ing­unni. „Þetta er mjög ung hátíð og það verður gam­an að koma með þriðju Eyr­ar­rós­ina heim til Seyðis­fjarðar,“ seg­ir hún en áður hafa Lunga-hátíðin og menn­ing­armiðstöðin Skaft­fell hlotið viður­kenn­ing­una.„Við eig­um ekki orð og þetta er gríðarleg­ur heiður.“

 

Hún seg­ir fjár­styrk­inn koma sér vel. Hátíðin hafi stækkað hratt og það hafi gengið mis­vel að safna fé til að starf­rækja hana, þótt það hafi gengið vel í ár. „Hátíðin er opin öll­um og þátt­tak­end­ur þurfa ekki að borga fyr­ir neitt þannig að við erum háð góðum styrkt­araðilum.

Í ár erum við til að mynda með nýtt pró­gramm, „Heimal­ist í ljósi“, sem bygg­ir á lista­bú­setu þar sem lista­menn frá öll­um Norður­lönd­un­um búa hjá okk­ur í tvo mánuði og vinna sam­an að verk­um fyr­ir hátíðina. Þar fyr­ir utan koma þekkt­ir ljósal­ista­menn er­lend­is frá, til að búa til ljósal­ista­verk, en hátíðin er ann­ars opin öll­um list­form­um. Við lýs­um verk­in upp en það er hægt að gera þau í alls kyns form­um.“

Hug­mynd­in að List í ljósi kviknaði fyr­ir rúm­um fjór­um árum þegar Celia, sem er frá Nýja-Sjálandi og var þá í vinnu­stofu á Seyðis­firði, og Sesselja voru að spjalla sam­an en Celia hafði komið að svipaðri hátíð í heima­land­inu. „Við ákváðum að stofna hátíðina og halda í fe­brú­ar, á já­kvæðan og spenn­andi hátt, til að fagna komu sól­ar eft­ir fjóra langa dimma mánuði,“ seg­ir Sesselja.

Hátíðin í ár hófst með kvik­mynda­hátíð í síðustu viku og svo er boðið upp á alls kyns gjörn­inga, fyr­ir­lestra lista­manna og vinnu­stof­ur.

„Hápunkt­ur­inn er síðan á föstu­dag, ganga ut­an­dyra frá klukk­an 18 til 22 og end­ur­tek­in á laug­ar­dags­kvöldið. Við slökkv­um þá öll ljós í bæn­um, götu­ljós sem ljós á hús­um, og í smá­stund verður kol­dimmt áður en við kveikj­um á verk­un­um sem lýsa upp bæ­inn bæði kvöld­in,“ seg­ir Sesselja.

Morgunblaðið.


Skráð af Menningar-Staður.