![]() |
Eiríkur J. Eiríksson (1911 - 1987). |
Eiríkur Júlíus Eiríksson, prestur, skólastjóri og þjóðgarðsvörður á Þingvöllum, fæddist 22. júlí 1911 að Ekru í Vestmannaeyjum en fluttist fárra vikna gamall á Eyrarbakka.
Faðir hans var Eiríkur Magnússon, trésmiður frá Ölfusi. Hann fluttist til Kaliforníu í Bandaríkjunum, um það leyti sem Eiríkur fæddist, og sneri aldrei aftur. Eiríkur ólst upp hjá einstæðri móður sinni, Hildi Guðmundsdóttur frá Iðu í Biskupstungum, og móðurforeldrum sínum, Guðmundi Guðmundssyni og Jónínu Jónsdóttur.
Eiríkur var í barnaskóla á Eyrarbakka og fór svo í MR og varð stúdent þaðan 1932. Hann tók kennarapróf 1934 og guðfræðipróf frá HÍ 1935. Hann fór svo í framhaldsnám til Basel í Sviss.
Eiríkur varð kennari á Núpi í Dýrafirði 1935, tók sér árshlé meðan hann kynnti sér skólamál á Norðurlöndunum 1936-1937, fór svo aftur að kenna á Núpi og varð skólastjóri þar 1942 til ársins 1960. Á sama tíma var hann sóknarprestur á Núpi.
Árið 1960 varð hann prestur og þjóðgarðsvörður á Þingvöllum og gegndi þeim stöðum til ársins 1981. Hann hætti þó ekki að sinna skólamálum því hann hafði mikil afskipti af Ljósafossskóla og var m.a. prófdómari þar og sat í skólanefnd.
Eiríkur var einn af forustumönnum ungmennafélagshreyfingarinnar. Hann sat í stjórn UMFÍ frá 1936 og var formaður UMFÍ í um 30 ár. Landsmótin voru honum mikið hjartans mál og átti hann þátt í því að endurvekja þau með Landsmótinu í Haukadal 1940. Hann var ritstjóri Skinfaxa, málgagns UMFÍ, um árabil, skrifaði margar greinar í blöð og tímarit og var mikill ræðuskörungur.
Kona Eiríks var Kristín Jónsdóttir, f. 5. október 1917, d. 17. febrúar 1999. Foreldrar hennar voru Jón Ólafsson, bóndi á Gemlufalli í Dýrafirði og kona hans, Ágústa Guðmundsdóttir.
Eiríkur lést í Félagsheimilinu Borg í Grímsnesi 11. janúar 1987 og hafði þá nýlokið afmælisræðu yfir vini sínum.
![]() |
Eiríkur J. Eiríksson og Kristín Jónsdóttir. |
Skráð af Menningar-Bakki.
![]() |
Sveinbjörn Finnsson (1911 - 1993). |
Sveinbjörn Finnsson fæddist 21. júlí 1911 á Hvilft í Önundarfirði.
Foreldrar hans voru Finnur Finnsson, bóndi þar, f. 1876, d. 1956, og k.h. Guðlaug Jakobína Sveinsdóttir, húsfreyja. Foreldrar Finns voru Finnur Magnússon, bóndi á Hvilft, og k.h. Sigríður Þórarinsdóttir, og foreldrar Guðlaugar voru Sveinn Rósinkranzson, útvegsbóndi og skipstjóri á Hvilft, og k.h. Sigríður Sveinbjörnsdóttir, húsfreyja.
Sveinbjörn lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Akureyri árið 1933 og hagfræðiprófí frá London School of Economics 1939.
Hann var verksmiðjustjóri Síldarverksmiðju ríkisins á Sólbakka í Önundarfirði 1935-1937, fulltrúi í Verðlagsnefnd og Tveggjamannanefnd 1939-1941, skrifstofustjóri Viðskiptanefndar utanríkisviðskipta 1941-1942 og fyrsti verðlagsstjóri á Íslandi 1943-1946.
Hann var frumkvöðull humariðnaðar á Íslandi og byggði upp veiðar, frystiaðferðir og markaði 1950-1954.
Hann var hvatamaður að stofnun Styrktarfélags lamaðra og fatlaðra 1952 og var framkvæmdastjóri þess 1957-1962. Hann átti sæti í fyrstu stjórn Öryrkjabandalagsins.
Sveinbjörn kenndi við Vogaskóla í Reykjavík 1963-1979 og var yfirkennari 1978-1979 og gerðist einn brautryðjenda í starfsfræðslu í skólum landsins.
Sveinbjörn var staðarráðsmaður við Skálholt 1964-1990, en hann var einn af stofnendum Skálholtsfélagsins sem hefur unnið að því að endurreisa Skálholtsstað.
Sveinbjörn var sæmdur Skálholtsorðunni, til minningar um vígslu Skálholtskirkju árið 1963, og gullþjónustupeningi með kórónu af Danadrottningu árið 1973.
Eiginkona Sveinbjörns var Thyra Finnsson, fædd Friis Olsen 30.1. 1917, d. 8.8. 1995, frá Slagelse í Danmörku. Hún var húsfreyja og ritari.
Börn þeirra:
Gunnar, f. 1940, d. 2014, Arndís, f. 1943, Hilmar, f. 1949, og Ólafur William, f. 1951.
Sveinbjörn Finnsson lést 1. apríl 1993.
___________________________________
Í afmælisgrein um Sveinbjörn Finnsson sjötugan þann 21. júlí 1981 skrifaði Ólafur Haukur Árnason m.a. í Morgunblaðinu:
Ekki er á almanna vitorði þáttur Sveinbjörns Finnssonar í sigri okkar í landhelgisdeilunni við Breta þegar fært var út í 12 mílur. Þar munaði heldur betur um verk hans og mun sú saga væntanlega skráð síðar.
Þann dag var einnig í Morgunblaðinu:
Sveinbjörn Finnsson, sæll minn kæri
senda skal þér kveðju hlýja.
Óskandi þér auðnan færi
ennþá marga daga nýja.
Enn þú heldur austurleiðir,
— ekki bregður vana þínum.
Fagurt Skálholt faðminn breiðir,
— fagnar einkavini sínum.
Auðunn Bragi Sveinsson.
![]() |
Hvilft í Önundarfirði. Ljósm.: BIB
Skráð af Menningar-Bakki.
![]() |
teiknaði. Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason. |
Þorláksmessa á sumri er 20. júlí. Verndardýrlingur Íslendinga er Þorlákur helgi.
Sumarið 1198 var helgi Þorláks Þórhallssonar samþykkt á Alþingi og bein hans tekin upp og skrínlögð 20. júlí.
Þorláksmessa á vetur er 23. desember, á dánardegi hans.
Þorláksmessa á sumar var til siðaskipta einn helsti hátíðisdagur sunnanlands og þá var haldin mikil samkoma í Skálholti.
Síðustu ár eru einnig til dæmi um skötuveislur þennan dag.
Skráð af Menningar-Bakki.
![]() |
||
. |
Tíu sækja um Breiðabólsstaðarprestakall
Tíu umsækjendur eru um starf sóknarprests í Breiðabólsstaðarprestakalli en umsóknarfrestur rann út á dögunum.
Umsækjendurnir eru:
Sr. Ásta Ingibjörg Pétursdóttir
Bryndís Böðvarsdóttir, mag.theol
Edda Hlíf Hlífarsdóttir, mag.theol
Guðrún Eggerts Þórudóttir, mag.theol
Sr. María Gunnarsdóttir
Matthildur Bjarnadóttir, mag.theol
Sr. Sigríður Kristín Helgadóttir
Snævar Jón Andrésson, mag.theol
Sr. Sveinn Alfreðsson
Sr. Ursula Árnadóttir
Allar gildar umsóknir fara til þriggja manna matsnefndar sem metur hæfni umsækjenda. Matsnefnd velur að jafnaði fjóra hæfustu umsækjendurna og skilar skýrslu þar að lútandi til biskups. Kjörnefnd prestakallsins kýs síðan sóknarprest úr hópi þeirra sem matsnefndin hefur talið hæfasta og biskup ræður svo í starfið.
Miðað er við að viðkomandi geti hafið störf í síðasta lagi þremur mánuðum eftir að niðurstaða um ráðningu liggur fyrir.
Prestur að Breiðabólstað hefur um árabil verið Önfirðingurinn séra Önundur Björnsson.
Skráð af Menningar-Bakki.
![]() |
Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason. |
Hafliði Þórður Magnússon, listamaður frá Bíldudal, var fæddur þann 16. júlí 1935 og í dag eru því 85 ár frá fæðingun hans.
Systkini Hafliða:
sammæðra Elísabet Matthildur Árnadóttir, f. 1924. Alsystkini: Sigríður, f. 1927, Óskar, f. 1933, tvíburasystir Hafliða, Guðlaug Ásta, f. 1935, Ásdís Guðrún, f. 1940.
Hafliði eignaðist tvær dætur, Björk og Sóldögg.
Hafliði var fæddur í Hergilsey á Breiðafirði. Hann fluttist þaðan 6 ára í Arnarfjörð þar sem fjölskyldan bjó á ýmsum stöðum en lengst af bjó hann á Bíldudal. Hann bjó einnig um tíma í Reykjavík.
Hafliði starfaði m.a. sem sjómaður og þá mest á síðutogurum, við fiskvinnslu og einnig kenndi hann sjóvinnu. Þá vann hann við uppbyggingu Mjólkárvirkjunar og endurgerð fæðingarbæjar Jóns Sigurðssonar á Hrafnseyri við Arnarfjörð.
Frá árinu 1998 bjó Hafliði síðan á Selfossi ásamt sambýliskonu sinni Evu Þórarinsdóttur frá Suðureyri við Súgandafjörð. Á Selfossi vann hann ýmis störf, síðast hjá SG við trésmíðar þar sem hann lauk hefðbundinni starfsævi árið 2002.
En Hafliði Magnússon var fyrst og fremst rithöfundur, ljóðskáld, söngleikjahöfundur og málari. Þá lagði hann mikla rækt við sagnaþætti af ýmsum toga og flest í því tengdist Bíldudal og Arnarfirði. Hann var svo sannarlega margþættur listamaður og þeim störfum helgaði hann sig alfarið eftir að hann hætti störfum hjá SG.
Hafliði lést þann 25. júní 2011 á heimili sínu á Selfossi.
Minningarathöfn um Hafliða Magnússon fór fram í Laugardælakirkju við Selfoss fimmtudaginn 30 júní 2011.
Hafliði Magnússon var jarðsunginn frá Bíldudalskirkju laugardaginn 2. júlí 2011.
Prestur við minningarafhöfnina og útförina var séra Egill Hallgrímsson í Skálholti.
Skráð af Menningar-Bakki.
![]() |
Skáldastígurinn að Litla-Hrauni á Eyrarbakka. Ljósmynd/BIB
Fangelsið að Litla-Hrauni á Eyrarbakka hóf starfsemi þann 8. mars 1929 í húsi sem Eyrbekkingurinn og húsameistari ríkisins Guðjón Samúelsson (1887 – 1950) teiknaði í upphafi sem sjúkrahús. Á síðasta ári var 90 ára afmælis starfseminnar að Litla-Hrauni minnst með ýmsum hætti en þar er nú starfrækt stærsta fangelsi landsins.
Meðal þess sem tengdist 90 ára afmæli Litla-Hrauns á síðasta ári var að Sveitarfélagið Árborg stóð fyrir lagningu veglegrar og öruggrar gangbrautar frá Merkisteini að Litla-Hrauni en fram að því hafði ekki verið gangbraut frá Heiðdalshúsi að Litla-Hrauni. Framkvæmdum lauk þann 8. júní sl. og er nú öryggi Eyrbekkinga á þessari leið til vinnu á Litla-Hrauni eins gott og frekast getur orðið. Sigurður Steindórsson, deilarstjóri á Litla-Hrauni, hefur farið þessa slóð strafsmanna af Eyrarbakka oftast eða daglega í 43 ár.
Hrútavinafélagið Örvar á Suðurlandi, sem er samafl brottfluttra Vestfirðinga og heimamanna á Suðurlandi, hefur barist fyrir framkvæmdinni í áratug og vill á þessari stundu þakka Sveitarfélaginu Árborg hin farsælu framkvæmdalok gangbrautarinnar að Litla-Hrauni. Þess má geta að Tryggvi Ágústsson frá Brúnastöðum í Flóa, staðgengill forstöðumanns á Litla-Hrauni, hefur gefið gangbrautinni nafnið -Skáldastígur-.
Glaðir allir með göngu-braut
geislar fylla vanga.
Sigur er með þrjósku‘ og þraut
þannig málin ganga.
Björn Ingi Bjarnason, forseti
Hrútavinafélagsins Örvars á Suðurlandi
![]() |
||||||||||||||
. .
.
. .
|
![]() |
Karvel Pálmason (1936 - 2011). |
Merkir Íslendingar - Karvel Pálmason
Karvel Pálmason (Karvel Steindór Ingimar) fæddist í Bolungarvík 13. júlí 1936. Foreldrar hans voru Pálmi Árni Karvelsson sjómaður þar í bæ og Jónína Eggertína Jóelsdóttir ráðskona.
Karvel stundaði fjölbreytt störf í Bolungarvík á árunum 1950-1971. Sjómaður 1950–1958 og síðan verkamaður til 1962. Lögregluþjónn 1962–1971 og jafnframt kennari við barna- og unglingaskólann þar.
Hann var kjörinn á Alþingi árið 1971 fyrir Frjálslynda vinstrimenn. Hann sat á þingi til ársins 1991. Hann var formaður þingflokks Samtaka frjálslyndra og vinstri manna á árunum 1974-1978.
Karvel var formaður Verkalýðs- og sjómannafélags Bolungarvíkur um árabil, varaforseti Alþýðusambands Vestfjarða, sat í miðstjórn Alþýðusambands Íslands og var um tíma varaformaður Verkamannasambands Íslands.
Karvel sat í hreppsnefnd Hólshrepps á árunum 1962-1970, í Rannsóknaráði ríkisins árin 1971-1978 og í stjórn Fiskimálasjóðs frá 1972- 1989. Hann átti sæti í stjórn Byggðastofnunar á árunum 1991-1995 og sat í flugráði um tíma.
Eftirlifandi eiginkona Karvels er Martha Kristín Sveinbjörnsdóttir f. 27. ágúst 1935. Foreldrar hennar Sveinbjörn Rögnvaldsson og kona hans Kristín Hálfdánardóttir.
Karvel og Martha eignuðust fjögur börn:
Pálmi Árni (1952), Kristín Hálfdánar (1953), Steindór (1958), Jónína (1960).
Karvel Pálmason var vaskur maður, jafnan glaður og reifur, og gamansamur í samskiptum við samstarfsfólk. Hann reyndist dugmikill þingmaður og ræktaði gott samband við kjósendur sína. Mest beitti hann sér í sjávarútvegsmálum, samgöngumálum og byggðamálum, og öðrum þeim málum sem vörðuðu hag þess kjördæmis þar sem hann var kosinn. Hann gekk þegar í upphafi þingmennsku sinnar ódeigur til starfa þótt hann hafi ekki stefnt þangað sem ungur maður eða átt sér á þeim tíma drauma um frama í stjórnmálum. Það varð hans hlutskipti eigi að síður og undir því reis hann með sóma.
Er Karvel var um fimmtugt veiktist hann og gekkst undir mikla skurðaðgerð en náði aldrei fullri heilsu á ný. Er hann lét af þingmennsku 1991 hvarf hann á ný á heimaslóðir sínar í Bolungarvík. Hann sinnti áfram opinberum málum, var m.a. í stjórn Byggðastofnunar í fjögur ár og enn fremur um alllangt skeið í flugráði. Að öðru leyti fékkst hann við smíðar, enda hagleiksmaður í þeim efnum. Naut hann þess að hafa hjá sér í „Kallastofu“ vini sína og samferðarmenn til að ræða um landsins gagn og nauðsynjar og glettast við þá.
Karvel lést 23. febrúar 2011.
![]() |
||||||||||||
. Karvel Pálmason á góðri stund í Vagninum á Flateyri árið 1991. .
.
|
Skráð af Menninagr Bakki
![]() |
Opnunarhátíð Vitaleiðarinnar verður laugardaginn 15. ágúst klukkan 13.00 við Stað á Eyrarbakka. |
Vitaleiðin er ný ferðaleið niður við suðurströndina. Vitaleiðin nær frá Selvogi í Ölfusi að Knarrarósvita í Árborg og er leiðin um 45-49 km löng, eftir því hvort ekið er eftir vegi eða strandlínan sé nýtt.
Opnunarhátíð Vitaleiðarinnar verður laugardaginn 15. ágúst klukkan 13.00 við Stað á Eyrarbakka.
Vitaleiðin er ferðaleið sem beinir athygli að þorpunum og svæðinu við sjóinn. Á Vitaleiðinni heimsækir þú þrjá bæi, hver með sína sérstöðu, Þorlákshöfn, Eyrarbakka og Stokkseyri.
Vitaleiðin dregur fram þá miklu sögu og menningu sem er til staðar á svæðinu sem og fjölda ólíkra upplifunarmöguleika í afþreyingu og náttúru.
Vitaleiðin er um 45-49 km leið, fer eftir ferðamáta og nær frá Selvogi að Knarrarósvita.
![]() |
|
„Dáið er alt án drauma“
Í dag, sunnudaginn 12. júlí, kl. 14 og 15, verður næsti viðburður Menningarsumars Bókakaffisins á Selfossi. Að þessu sinni sækir dagskráin yfirskrift sína í kvæði Nóbelskáldsins, enda munu ljóðin svífa yfir vötnum.
Fjögur ljóðskáld koma fram:
Rangæingarnir Brynjólfur Þorsteinsson og Harpa Rún Kristjánsdóttir munu lesa úr væntanlegum ljóðabókum sínum, en árið 2019 hlutu þau bæði verðlaun fyrir ljóð sín, Ljóðstaf Jóns úr Vör og verðlaun Tómasar Guðmundssonar.
Nöfnurnar Steinunn Sigurðardóttir og Steinunn Arnbjörg Stefánsdóttir lesa einnig auk þess sem sú síðarnefnda mun leika og syngja draumkennda tónlist.
Sem fyrr verður dagskráin flutt tvisvar sinnum og takmarkaður sætafjöldi er á viðburðina. Talið verður inn og eru 25 pláss í boði. Síðast komust færri að en vildu svo fólk er hvatt til þess að mæta tímanlega.
Boðið er uppá ókeypis uppáhelling og te meðan á viðburðunum stendur.
Skráð af Menningar-Bakki.
![]() |
Skúrin á horni Hafnarstrætis og Ránargötu á Flateyri. Hluthafar Skúrinnar hittust á stofnfundi á fimmtudag. Ísafjarðarbær og Lýðskólinn á Flateyri eru þar á meðal en hluthafar eru 36 talsins. Skúrin verður eins konar fyrirtækjahótel og verður opnuð 1. september 2020. — Ljósmynd/?Skúrin
|
„Mér finnst þetta ótrúlega spennandi og skemmtilegt, að blanda hópum saman. Allir þekkjast og það verður svolítil stemning á kaffistofunni,“ segir Steinunn G. Einarsdóttir, stjórnarformaður Skúrinnar, nýrrar samfélagsmiðstöðvar á Flateyri.
Í stjórn voru kjörin Steinunn G. Einarsdóttir formaður, Áslaug Guðrúnardóttir og Teitur Björn Einarsson.
Skúrin, sem er stytting á kvenkynsnafnorðinu beitningaskúr, verður fyrirtækjahótel sem leigir út skrifstofuaðstöðu og frumkvöðlasetur.
Hluthafar í Skúrinni eru 36 talsins sem leggja félaginu til 7 milljónir í hlutafé. Auk Ísafjarðarbæjar, Arctic Fish, Lýðskólans á Flateyri, Litla býlis, Húsa og fólks, Tröppu og Bræðranna Eyjólfssonar leggja 29 einstaklingar fram hlutafé.
Var markmiðið að safna 5 milljónum í hlutafé á móti 11 milljóna lánsvilyrði frá Landsbankanum til fjármögnunar á félaginu en Flateyringar gerðu gott betur og getur félagið því lækkað fyrirhugaða lántöku sem þessu nemur, að því er fram kemur í fréttatilkynningu um félagið nýja.
Skúrin mun hýsa höfuðstöðvar Lýðskólans, skrifstofu Ísafjarðarbæjar, skrifstofu fyrir hverfisráð Önundarfjarðar og skrifstofu verkefnastjóra ríkisstjórnarinnar um málefni Flateyrar.
Þá verður í Skúrinni aðstaða fyrir framkvæmdastjóra Lánasjóðs sveitarfélaga ásamt aðstöðu fyrir hin ýmsu fyrirtæki og sjálfstætt starfandi einstaklinga sem búa á Flateyri eða dvelja þar reglulega.
Skúrin er til húsa í gömlu símstöðinni á Flateyri, á horni Hafnarstrætis og Ránargötu, og vísar nafnið, sem er vestfirskt að uppruna, sem áður segir til beitingaskúrs. Skráð dæmi um þessa orðmynd eru þó einungis tvö, úr ársriti Ísfirðinga frá 1960 og í grein eftir Skúla Thoroddsen í Þjóðviljanum gamla frá þeim tíma sem hann var sýslumaður Ísafjarðarsýslu skömmu eftir aldamótin 1900.
Morgunblaðið 11. júlí 2020.
Skráð af Menningar-Bakki.
© 2021 123.is | Nýskrá 123.is síðu | Stjórnkerfi 123.is