Fánasetur Suðurlands flaggar íslenskum

Fánasetur Suðurlands að Ránargrund á Eyrarbakka flaggar íslenskum fána í dag,  sunnudaginn 22. júlí 2018.
 

Tilefnið er að í dag verður Eyrarbakkapresturinn séra Kristján Björnsson vígður vígslubiskup í Skálholti.
 

Hamingjuóskir.

 

. Séra Kristján Björnsson í Eyrarbakkakirkju. Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason.

.

Skráð af Menningar-Staður.

Skálholtsdómkirkja. Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason.

Biskup Íslands vígir Eyrarbakkaprestinn

sr. Kristján Björnsson til vígslubiskups í Skálholti

Í dag á Skálholtsshátíð 22. júlí 2018 vígir frú Agnes M. Sigurðardóttir, biskup Íslands, Eyrarbakkaprestinn sr. Kristján Björnsson, nýkjörinn vígslubiskup í Skálholti og setur hann í embætti við messu í Skálholtsdómkirkju.

Messan hefst kl. 13.30 og er fólk hvatt til að koma tímanlega á staðinn. Prestar og biskupar ganga hempuklæddir og skrýddir úr skóla til kirkju með öðrum vígsluvottum og gestum og pílagrímar ljúka göngu sinni úr Strandarkirkju og ofan úr Borgarfirði með þessari kirkjugöngu.

Eftir vígslumessuna, sem er opin öllum, býður biskup Íslands til kaffiveitinga í Skálholtsskóla.

Vonast biskuparnir eftir góðri þáttöku kirkjunnar fólks á Íslandi og vonandi verður hátíðin það vel sótt að sjónvarpað verði yfir í skóla fyrir þau sem ekki komast inn í kirkjuna í sæti eða stæði.

Skráð af Menningar-Staður.

Merkir Íslendingar - Eiríkur J. Eiríksson

Eiríkur Júlíus Eiríksson, prestur, skólastjóri og þjóðgarðsvörður á Þingvöllum, fæddist  22. júlí 1911 að Ekru í Vestmannaeyjum en fluttist fárra vikna gamall á Eyrarbakka.

Faðir hans var Eiríkur Magnússon, trésmiður frá Ölfusi. Hann fluttist til Kaliforníu í Bandaríkjunum, um það leyti sem Eiríkur fæddist, og sneri aldrei aftur. Eiríkur ólst upp hjá einstæðri móður sinni, Hildi Guðmundsdóttur frá Iðu í Biskupstungum, og móðurforeldrum sínum, Guðmundi Guðmundssyni og Jónínu Jónsdóttur.

Eiríkur var í barnaskóla á Eyrarbakka og fór svo í MR og varð stúdent þaðan 1932. Hann tók kennarapróf 1934 og guðfræðipróf frá HÍ 1935. Hann fór svo í framhaldsnám til Basel í Sviss.

Eiríkur varð kennari á Núpi í Dýrafirði 1935, tók sér árshlé meðan hann kynnti sér skólamál á Norðurlöndunum 1936-1937, fór svo aftur að kenna á Núpi og varð skólastjóri þar 1942 til ársins 1960. Á sama tíma var hann sóknarprestur á Núpi. 

Árið 1960 varð hann prestur og þjóðgarðsvörður á Þingvöllum og gegndi þeim stöðum til ársins 1981. Hann hætti þó ekki að sinna skólamálum því hann hafði mikil afskipti af Ljósafossskóla og var m.a. prófdómari þar og sat í skólanefnd.

Eiríkur var einn af forustumönnum ungmennafélagshreyfingarinnar. Hann sat í stjórn UMFÍ frá 1936 og var formaður UMFÍ í um 30 ár. Landsmótin voru honum mikið hjartans mál og átti hann þátt í því að endurvekja þau með Landsmótinu í Haukadal 1940. Hann var ritstjóri Skinfaxa, málgagns UMFÍ, um árabil, skrifaði margar greinar í blöð og tímarit og var mikill ræðuskörungur.

Kona Eiríks var Kristín Jónsdóttir, f. 5. október 1917, d. 17. febrúar 1999. Foreldrar hennar voru Jón Ólafsson, bóndi á Gemlufalli í Dýrafirði og kona hans, Ágústa Guðmundsdóttir.

Eiríkur lést í Félagsheimilinu Borg í Grímsnesi 11. janúar 1987 og hafði þá nýlokið afmælisræðu yfir vini sínum.
 

Núpur í Dýrafirði. Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason. . .

Skráð af Menningar-Staður.

Guðni Jónsson (1901 - 1974).

Merkir Íslendingar - Guðni Jónsson

Guðni fæddist 22. júlí 1901 á Gamla-Hrauni á Eyrarbakka, einn 17 barna Jóns Guðmundssonar, f. 17.9. 1856, d. 8.9. 1941 í Vestmannaeyjum, bónda og formanns þar, og seinni konu hans, Ingibjargar Gíslínu Jónsdóttur frá Miðhúsum í Sandvíkurhr., Árn., f. 1.9. 1867, d. 2.4. 1937 í Vestmannaeyjum.

Faðir hans veiktist og fór Guðni tveggja vikna gamall með móður sinni að Leirubakka í Landsveit. Foreldrum hans tókst að setja saman bú að nýju, en Guðni dvaldi áfram á Leirubakka og ólst þar upp.

Guðni varð stúdent frá MR 1924 og mag. art. í íslenskum fræðum frá Háskóla Íslands 1930. Hann var um tíma við nám í Kaupmannahöfn 1928 og aftur 1937. 

Hann var kennari við Gagnfræðaskóla Reykvíkinga 1928-1945 og skólastjóri við sama skóla 1945-1957. Prófessor í sögu Íslands við Háskóla Íslands var hann 1958-1967, þar til hann lét af störfum vegna veikinda. Hann var forseti heimspekideildar HÍ 1959-1961. Hann varð doktor frá Háskóla Íslands 1953, en doktorsritgerð hans, Bólstaðir og bændur í Stokkseyrarhreppi, varð brautryðjandaverk í íslenskri staðháttasögu.

Guðni tók mikinn þátt í félagsstörfum, var forseti Sögufélagsins 1960-65, formaður Ættfræðifélagsins 1946-67 og sat í stjórn Hins ísl. þjóðvinafélags 1943-56. Hann var höfundur fjölmargra sagnfræðirita og stofnaði til stórútgáfu íslenskra fornrita 1946 og sá hann sjálfur um útgáfu 32 binda af þeim. Meðal ættfræðirita hans er Bergsætt.

Fyrri kona Guðna var Jónína Pálsdóttir, f. 4.4. 1906, d. 2.10. 1936, húsfreyja í Reykjavík.

Börn þeirra:

Gerður, Jón, Bjarni, Þóra og Margrét.

Seinni kona hans var Sigríður Hjördís Einarsdóttir, f. 28.8. 1910, d. 18.7. 1979, húsfreyja í Reykjavík.

Börn þeirra:

Einar, Bergur, Jónína Margrét og Elín.

Tveir sona Guðna, Jón og Bjarni, urðu einnig prófessorar við Háskóla Íslands.

Guðni Jónsson lést 4. mars 1974.
 

Skráð af Menningar-Staður.

Skálholtskirkja.

21. júlí 1963 - Skálholtskirkja vígð

Skál­holts­kirkja var vígð þann 21. júlí 1963 við hátíðlega at­höfn að viðstödd­um átta­tíu prest­um, próföst­um og bisk­up­um.

„Skál­holt er meira en minn­ing­in, hærra en sag­an,“ sagði Sig­ur­björn Ein­ars­son bisk­up í vígsluræðunni. „Heill og bless­un búi hér og breiðist héðan út.“

Kirkj­una teiknaði Hörður Bjarna­son, alt­ar­is­tafla er eft­ir Nínu Tryggva­dótt­ur og steind­ir glugg­ar eft­ir Gerði Helga­dótt­ur.

 

Skráð af Menningar-Staður.

Haldið upp á fimm ára afmæli Fischerseturs

Í dag, laugardaginn 21. júlí 2018, verður þess minnst að fimm ár eru liðin frá því að Fischersetrið á Selfossi var stofnað.

Afmælishátíðin hefst í Laugardælakirkju kl. 15:30. Þar mun séra Kristinn Ágúst Friðfinnsson, fyrrverandi sóknarprestur Selfossprestakalls, sjá um minningarathöfn og Davíð Oddsson, fyrrverandi forsætisráðherra, flytja ræðu. Að athöfn lokinni verður boðið upp á kaffi í Fischersetri þar sem Guðmundur G. Þórarinsson, fyrrverandi forseti Skáksambands Íslands, mun flytja ávarp.

Davíð Oddsson

var utanríkisráðherra þegar Fischer var gerður að íslenskum ríkisborgara. Fróðlegt verður að heyra Davíð segja söguna um aðdraganda þessarar ákvörðunar og átökin í kringum meistarann, en málið var afgreitt á Alþingi á 12 mínútum.

Guðmundur G. Þórarinsson

var í þeirri öflugu sendinefnd sem sótti meistarann til Japans þar sem hann var í fangelsi. Ennfremur var Guðmundur G. forseti Skáksambandssins þegar einvígi aldarinnar var háð í Reykjavík árið 1972.

Fischer var jarðaður í Laugardælakirkjugarði síðla nætur án vitundar séra Kristins Ágústs Friðfinnssonar sem þá var prestur í Laugardælakirkju. Það varð svo hlutskipti séra Kristins að jarðsyngja meistarann nokkrum sinnum og annast lokajarðaförina eftir að Fischer var grafinn upp til að ná lífsýni úr honum.

Allir eru velkomnir á afmælishátíðina.




Skráð af Menningar-Staður.

Sveinbjörn Finnsson (1911 - 1993).

Merkir Íslendingar - Sveinbjörn Finnsson

Svein­björn Finns­son fædd­ist 21. júlí 1911 á Hvilft í Önund­arf­irði. 

For­eldr­ar hans voru Finn­ur Finns­son, bóndi þar, f. 1876, d. 1956, og k.h. Guðlaug Jakobína Sveins­dótt­ir, hús­freyja. For­eldr­ar Finns voru Finn­ur Magnús­son, bóndi á Hvilft, og k.h. Sig­ríður Þór­ar­ins­dótt­ir, og for­eldr­ar Guðlaug­ar voru Sveinn Rós­inkr­anz­son, út­vegs­bóndi og skip­stjóri á Hvilft, og k.h. Sig­ríður Svein­björns­dótt­ir, hús­freyja.
 

Svein­björn lauk stúd­ents­prófi frá Mennta­skól­an­um á Ak­ur­eyri árið 1933 og hag­fræðiprófí frá London School of Economics 1939.

Hann var verk­smiðju­stjóri Síld­ar­verk­smiðju rík­is­ins á Sól­bakka í Önund­arf­irði 1935-1937, full­trúi í Verðlags­nefnd og Tveggja­manna­nefnd 1939-1941, skrif­stofu­stjóri Viðskipta­nefnd­ar ut­an­rík­is­viðskipta 1941-1942 og fyrsti verðlags­stjóri á Íslandi 1943-1946.

Hann var frum­kvöðull humariðnaðar á Íslandi og byggði upp veiðar, frystiaðferðir og markaði 1950-1954. 

Hann var hvatamaður að stofn­un Styrkt­ar­fé­lags lamaðra og fatlaðra 1952 og var fram­kvæmda­stjóri þess 1957-1962. Hann átti sæti í fyrstu stjórn Öryrkja­banda­lags­ins.

Svein­björn kenndi við Voga­skóla í Reykja­vík 1963-1979 og var yfir­kenn­ari 1978-1979 og gerðist einn brautryðjenda í starfs­fræðslu í skól­um lands­ins.

Svein­björn var staðarráðsmaður við Skál­holt 1964-1990, en hann var einn af stofn­end­um Skál­holts­fé­lags­ins sem hef­ur unnið að því að end­ur­reisa Skál­holtsstað.

Svein­björn var sæmd­ur Skál­holtsorðunni, til minn­ing­ar um vígslu Skál­holts­kirkju árið 1963, og gullþjón­ustu­pen­ingi með kór­ónu af Dana­drottn­ingu árið 1973.

Eig­in­kona Svein­björns var Thyra Finns­son, fædd Fri­is Ol­sen 30.1. 1917, d. 8.8. 1995, frá Slag­el­se í Dan­mörku. Hún var hús­freyja og rit­ari.

Börn þeirra: 
Gunn­ar, f. 1940, d. 2014, Arn­dís, f. 1943, Hilm­ar, f. 1949, og Ólaf­ur William, f. 1951.

Svein­björn Finns­son lést 1. apríl 1993.

___________________________________

Í afmælisgrein um Sveinbjörn Finnsson sjötugan þann 21. júlí 1981 skrifaði Ólafur Haukur Árnason m.a. í Morgunblaðinu:

Ekki er á almanna vitorði þáttur Sveinbjörns Finnssonar í sigri okkar í landhelgisdeilunni við Breta þegar fært var út í 12 mílur. Þar munaði heldur betur um verk hans og mun sú saga væntanlega skráð síðar.

Þann dag var einnig í Morgunblaðinu:

Sveinbjörn Finnsson, sæll minn kæri 
senda skal þér kveðju hlýja. 
Óskandi þér auðnan færi
ennþá marga daga nýja. 
 

Enn þú heldur austurleiðir, 
— ekki bregður vana þínum. 
Fagurt Skálholt faðminn breiðir, 
— fagnar einkavini sínum. 
 

Auðunn Bragi Sveinsson.

 

Skráð af Menningar-Staður

Ísfirðingurinn Gísli Halldór Halldórsson.

-Ísfirðingurinn-  

Gísli Halldór Halldórsson

ráðinn bæjarstjóri í Árborg

Nýr meirihluti í bæjarstjórn Árborgar hefur gengið frá ráðningarsamningi við Ísfirðinginn Gísla Halldór Halldórsson um starf bæjarstjóra í Árborg.

Eggert Valur Guðmundsson, formaður bæjarráðs, staðfesti þetta í samtali við sunnlenska.is í morgun. Formlega verður gengið frá ráðningu Gísla á næsta fundi bæjarráðs þann 2. ágúst og mun hann hefja störf síðar í ágústmánuði. Eggert segir nýja meirihlutann vænta mikils af störfum Gísla í framtíðinni.

Gísli Halldór er 51 árs gamall og hefur undanfarin fjögur ár starfað sem bæjarstjóri Ísafjarðarbæjar. Áður var hann forseti bæjarstjórnar Ísafjarðarbæjar frá 2006 til 2014, auk þess að gegna formennsku í ýmsum ráðum og nefndum á vegum bæjarins.

Gísli Halldór lauk Cand. Oecon prófi í viðskiptafræði frá Háskóla Íslands árið 1991 og námi í haf- og strandsvæðastjórnun frá Háskólanum á Akureyri árið 2010.

Fimmtán umsækjendur voru um starf bæjarstjóra en ráðningarferlið var í höndum ráðninga- og ráðgjafafyrirtækisins Hagvangs. Sjö umsækjendur voru boðaðir í viðtal.

Gísli er kvæntur Gerði Eðvarsdóttur, fjármálastjóra Snerpu, og eiga þau þrjú uppkomin börn. Þau hjónin munu flytja í sveitarfélagið á næstu vikum.



Skráð af Menningar-Staður.

Í Skálholti. Þorláksbúð og Skálholtsdómkirkja sem Hörður Bjarnason teiknaði. Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason.

20. júlí - Þorláksmessa að sumri

Þorláksmessa á sumri er 20. júlí. Verndardýrlingur Íslendinga er Þorlákur helgi. 

Sumarið 1198 var helgi Þorláks Þórhallssonar samþykkt á Alþingi og bein hans tekin upp og skrínlögð 20. júlí. 

Þorláksmessa á vetur er 23. desember, á dánardegi hans. 

Þorláksmessa á sumar var til siðaskipta einn helsti hátíðisdagur sunnanlands  og þá var haldin mikil samkoma í Skálholti.

Síðustu ár eru einnig til dæmi um skötuveislur þennan dag.

Skráð af Menningar-Staður.

Sigurður Helgason (1921 - 2009).

Merkir Íslendingar - Sigurður Helgason

Sig­urður Helga­son fædd­ist 20. júlí 1921 í Reykja­vík.

For­eldr­ar hans voru Helgi Hall­gríms­son, f. 1891, d. 1979, full­trúi og k.h. Ólöf Sig­ur­jóns­dótt­ir, f. 1890, d. 1970, kenn­ari.

Sig­urður lauk námi í viðskipta­fræðum frá Col­umb­ia-há­skóla í New York árið 1947. Hann var fram­kvæmda­stjóri Orku hf. og Steypu­stöðvar­inn­ar 1948-61, vara­formaður stjórn­ar Loft­leiða hf. 1953-74, fram­kvæmda­stjóri Loft­leiða í New York 1961-74, fram­kvæmda­stjóri Flug­leiða hf. 1974-79 og for­stjóri Flug­leiða hf. 1979-84. Hann var síðan stjórn­ar­formaður Flug­leiða til árs­ins 1991. Hann sat í stjórn Car­golux í Lúx­em­borg 1977-86, þar af sem vara­formaður árin 1980-86.

Sig­urður sat í stjórn In­ternati­onal Hou­se í New York frá 1986, var meðlim­ur Wings Club í New York frá 1962 og sat í stjórn 1972-75. Hann var formaður Íslensk-am­er­íska fé­lags­ins 1975-87, í Rot­ary­klúbbi Reykja­vík­ur frá 1978, í full­trúaráði Landa­kots­spít­ala 1979-90, í stjórn American Scandi­navi­an Foundati­on í New York 1970-75 og frá 1982, stjórn­ar­formaður Álafoss hf. 1986-91, stjórn­ar­maður í Versl­un­ar­ráði Íslands 1982-91, í fram­kvæmda­stjórn VSÍ 1978-87, í lands­nefnd Alþjóðaversl­un­ar­ráðsins 1984-91, í stjórn­ar­nefnd Alþjóðasam­taka flug­fé­laga (IATA) 1988-90 og Sam­taka Evr­ópuflug­fé­laga 1979-90 og sat í stjórn The Must­ique Comp­any og formaður fjár­hags­nefnd­ar þess fé­lags 1994-98. Hann sat einnig í stjórn Stang­veiðifé­lags­ins Hofs­ár ehf. frá ár­inu 1999.

Sig­urður varð heiðurs­borg­ari Winnipeg 1965, hlaut ridd­ara­kross hinn­ar ís­lensku fálka­orðu 1972, Grand Officier af Chè­ne-orðuna í Lúx­em­borg 1986, gull­merki Flug­mála­fé­lags Íslands 1986 og Harry Ed­monds-viður­kenn­ingu In­ternati­onal Hou­se 2007.

Eig­in­kona Sig­urðar var Unn­ur Haf­dís Ein­ars­dótt­ir, f. 20.2. 1930, d. 1.10. 2005, hús­móðir. Börn þeirra eru Ólöf, Edda Lína, Helgi og Sig­urður Ein­ar.

Sig­urður lést 8. fe­brú­ar 2009


Morgunblaðið föstudagurinn 20. júlí 2018.
 

Skráð af Menningar-Staður.