Áhugaverðri sýningu um Litla-Hraun

lýkur 10. júní 2019

Brátt lýkur sögusýningunni um Litla-Hraun sem er í borðsstofu Hússins á Eyrarbakka. Síðasti sýningardagur er á annan í hvítasunnu, mánudaginn 10. júní nk. Sýningin er samstarfsverkefni Fangelsisins Litla-Hrauns og Byggðasafns Árnesinga og gerð í tilefni 90 ára afmælis fangelsisins.

Þar segir frá áhugaverðri sögu stofnunarinnar en einnig er litið inn í veröld fangavarða, fanga og samfélagsins í kring. Sýningin er byggð á ýmsum munum frá fangelsinu, ljósmyndum sem til eru og gagnorðum sýningartextum.

Vinnuhælið á Litla-Hrauni tók til starfa 8. mars 1929 í byggingu í útjaðri Eyrarbakka sem upphaflega var reist sem sjúkrahús en hóf ekki starfsemi sökum fjárskorts. Á þessum tíma voru málefni refsifanga í miklum ólestri og sáu yfirvöld þarna tækifæri til að leysa úr þeim vanda með því að fá sjúkrahúsbyggingunni það hlutverk að hýsa refsifanga. Starfsemin hét Vinnuhælið á Litla-Hrauni og voru jarðirnar Stóra- og Litla-Hraun lagðar undir starfsemina og rekinn búskapur á vinnuhælinu til 1970. Síðar var starfseminni breytt úr vinnuhæli í afplánunarfangelsi og starfsemin fékk heitið Fangelsið Litla-Hraun. Stofnunin er stærsta fangelsi landsins og eru þar allt að 87 fangar og 57 stöðugildi. Tíu byggingar eru við fangelsið.

Litla-Hraun – sögusýning er opin líkt og Húsið sjálft alla daga kl. 11–18 og er upplagt að skoða aðrar sýningar Byggðasafns Árnesinga í leiðinni. Sjóminjasafn, alþýðuhúsið Kirkjubær og Eggjaskúr eru allt safnhús sem standa opin gestum og innifalin í aðgangseyri.

Frítt er fyrir börn undir 17 ára aldri og afsláttur er veittur eldri borgurum og hópum. Alltaf heitt á könnunni.

Allir eru velkomnir.



Skráð af Menningar-Staður

6. júní 2019 - þjóðhátíðardagur Svíþjóðar

Þjóðhátíðardagar Norðurlandanna:

Álandseyjar      

9. júní  

Fyrsta þing Álandseyinga kemur saman 1923.

Danmörk            

16. apríl eða 5. júní        

16. apríl er afmælisdagur Margrétar II. (f. 1940), en yfirleitt er litið á 5. júní sem þjóðhátíðardag, þá var stjórnarskráin staðfest árið 1849.

 Finnland            

6. desember     

Finnar lýsa yfir sjálfstæði 1917.

Færeyjar            

29. júlí  

Ólafsvaka.

Grænland          

21. júní

Lengsti dagur ársins.

Ísland   

17. júní

Fæðingardagur Jóns Sigurðssonar 1811 og lýðveldið stofnað 1944.

Noregur             

17. maí

Noregur fullvalda ríki í konungssambandi við Svía 1814, og stjórnarskráin frá Eiðsvelli gekk í gildi.

Svíþjóð

6. júní  

Gústaf I. kjörinn konungur og Svíþjóð lýst sjálfstætt þjóðríki 1523.



Skráð af Menningar-Staður

5. júní 2019 - þjóðhátíðardagur Danmerkur

Þjóðhátíðardagar Norðurlandanna:

Álandseyjar      

9. júní  

Fyrsta þing Álandseyinga kemur saman 1923.

Danmörk            

16. apríl eða 5. júní        

16. apríl er afmælisdagur Margrétar II. (f. 1940), en yfirleitt er litið á 5. júní sem þjóðhátíðardag, þá var stjórnarskráin staðfest árið 1849.

 Finnland            

6. desember     

Finnar lýsa yfir sjálfstæði 1917.

Færeyjar            

29. júlí  

Ólafsvaka.

Grænland          

21. júní

Lengsti dagur ársins.

Ísland   

17. júní

Fæðingardagur Jóns Sigurðssonar 1811 og lýðveldið stofnað 1944.

Noregur             

17. maí

Noregur fullvalda ríki í konungssambandi við Svía 1814, og stjórnarskráin frá Eiðsvelli gekk í gildi.

Svíþjóð

6. júní  

Gústaf I. kjörinn konungur og Svíþjóð lýst sjálfstætt þjóðríki 1523.

Skráð af Menningar-Staður

(F.v.) Ingólfur, Elín Birna og Siggeir fyrir utan Stað.  Ljósmynd/Árborg

Nýir rekstraraðilar að Stað á Eyrarbakka

Sveitarfélagið Árborg hefur gert samkomulag við Elínu Birnu Bjarnfinnsdóttur og Ingólf Hjálmarsson um daglegan rekstur á íþrótta- og samkomuhúsinu Stað á Eyrarbakka.

Samkomulagið gildir frá 1.júní 2019 og felur meðal annars í sér daglega umsjón með húsnæðinu, þrif, minniháttar viðhald, upplýsingamiðstöð fyrir ferðamenn og móttöku pantana vegna útleigu.

Markmið nýrra rekstraaðila er að auka enn frekar nýtingu á húsnæðinu.

Í dag nýtist húsnæðið undir íþróttakennslu, æfingar á vegum Ungmennafélags Eyrarbakka auk viðburða í tengslum við sveitarfélagið og annara viðburða tengda útleigu.

Elín Birna og Ingólfur tóku formlega við starfi rekstraraðila af Siggeiri Ingólfssyni síðastliðinn föstudag og að því tilefni var boðið uppá sannkallaða hnallþóru veislu með morgunkaffinu á Stað.

Sveitarfélagið Árborg þakkar Siggeiri fyrir vel unnin störf gegnum árin og óskar honum alls hinns besta í framtíðinni.


Af: www.arborg.is

. .

Skráð af Menningar-Staður

Vilbergur Magni Óskarsson.

Sigldu út um höfin blá

Eyrbekkingurinn og Önfirðingurinn Vilbergur Magni Óskarsson,

skólastjóri Skipstjórnarskólans, segir námið einstaklega skemmtilegt

og krefjandi.

Hann telur námið vera góðan grunn út í framtíðina. 

Vilbergur Magni hefur starfað við skólann síðan um áramótin 2004. Hann er að láta af skólastjórastörfum núna og ætlar hann að færa sig yfir í kennslu og fagstjórn. Vilbergur hefur áður starfað hjá Landhelgisgæslunni sem stýrimaður og skipherra. Ásamt því kenndi hann við stýrimannaskóla í Namibíu árið 2004. Skipstjórnarnámið skiptist í réttindastig sem hvert um sig veitir réttindi til starfa um borð í skipum af mismunandi stærð og gerð

Fimm áhugaverðar námsleiðir

Á skipstjórnarbraut A er markmiðið að nemendur öðlist þekkingu, færni og hæfni sem krafist er til skipstjórnarréttinda á skipum styttri en 24 metrar. Réttindin fást að fullnægðum skilyrðum um siglingatíma og starfsþjálfun þar sem meðalnámstíminn er einn vetur í skóla. 

Á skipstjórnarbraut B öðlast nemendur skipstjórnarréttindi á fiskiskipum styttri en 45 metrar í innanlandssiglingum og á flutninga- og farþegaskipum að 500 brúttótonnum í strandsiglingum. Meðalnámstími í skóla er fjórar annir.

Skipstjórnarbraut C veitir nemendum skipstjórnarréttindi á fiskiskipum af ótakmarkaðri stærð og farsviði og flutninga- og farþegaskipum að 3.000 brúttótonnum. Meðalnámstími í skóla er sjö annir. 

Á skipstjórnarbraut D öðlast nemendur skipstjórnarréttindi á flutninga- og farþegaskipum af ótakmarkaðri stærð með ótakmarkað farsvið þar sem meðalnámstími í skóla er átta annir. Að lokum er það skipstjórnarbraut E þar sem nemendur vinna sér inn skipstjórnarréttindi á varðskipum íslenska ríkisins þar sem meðalnámstími í skóla er níu annir.

Vilbergur Magni segir að miklar sveiflur séu á vinsældum námsins. „Þegar það er mikill uppgangur á sjónum þá er meiri aðsókn. Ef það er mikið að gera í landi og mikil eftirspurn eftir mönnum í landi þá minnkar aðsóknin.“ Í heildina sé nemendafjöldinn þokkalegur þar sem mikið af nemendum er í dreifnámi. Í dreifnámi fer stór hluti námsins fram á netinu.

Ójöfn kynjaskipting

Það er óhætt að segja að kynjaskiptingin er ekki mjög jöfn, en um 95% nemenda eru strákar. Vilbergur segir það vera alltaf markmiðið að ná fleiri stelpum inn í námið en þetta fer auðvitað líka eftir því hvar áhuginn liggur. „Mikið af skipum eru í styttri ferðum nú en áður sem hentar ágætlega þegar fólk er með fjölskyldur og almennt er útivera miklu minni núna en áður fyrr, áður var verið að sigla ellefu mánuði á ári en núna er verið að sigla um sex mánuði á ári.“ 

Skemmtilegt nám fyrir fólk á öllum aldri

Hægt er að hefja nám í Skipstjórnarskólanum beint eftir grunnskóla. Vilbergur segir að aldursdreifingin í skólanum sé mjög mikil. Meðalaldurinn hefur verið í kringum 27 ár. Oft á tíðum er aldur nemenda á bilinu 16-60 ára. „ Það eru oft mjög fjölbreyttir hópar hjá okkur og fólk á öllum aldri, en það er það sem gerir þetta mjög skemmtilegt,“ segir hann.

Vilbergur mælir eindregið með að fólk kynni sér námið. „Þetta veitir ákveðin starfsréttindi sem nýtast fólki vel. Námið er góður grunnur fyrir framhaldsnám ef fólk vill fara þá leið, þá er algengt að fólk fari til dæmis í sjávarútvegsfræði á Akureyri eða bara hvaða nám sem er. Eftir útskrift eru líka margir sem fara beint út á sjó. Námið er mjög skemmtilegt, námsgreinarnar eru lifandi og krefjandi og fyrir þá sem stefna á sjóinn þá gefur þetta góða tekjumöguleika.“



Fréttablaðið 1. og 2. júní 2019.


 

Vilbergur Magni Óskarsson á brúarvæng varðskipsins Óðins við bryggju á Flateyri á sjómannadeginum árið 1996. Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason.   Skráð af Menningar-Staður

Sumarsýningu Elfars Guðna

lýkur í dag - 2. júní 2019


 

Listmálarinn Elfar Guðni Þórðarson opnaði „sumarsýningu“ í sýningarsal sínum að Svartakletti í Menningarverstöðinni Hólmaröst við Hafnargötu, Stokkseyri, á skírdag, fimmtudaginn 18. apríl sl.

Mikill fjöldi gesta hefur komið á sýninguna þessar vikurnar enda er sýningin sérlega glæsileg.

Opið hefur verið  allar helgar í maí; föstu- laugar- og sunnudaga kl. 14 – 18 og lýkur sumarsýningunni í dag á sjómannadeginum 2. júní 2019.

Menningarverstöðin 20 ára

Vert er að geta þess að lista- og menningarstarfsemi í Menningarverstöðinni Hólmaröst er 20 ára á þessu ári. Upphaf þess er að Fiskvinnslan Hólmaröst hóf strafsemi  í þessu húsnæði fyrrum Hraðfrystihúss Stokkseyrar sumarið 1999. Fljótlega fóru eigendurnir; Björn Ingi Bjarnason og Einar S. Einarsson að vinna í því að lagfæra og breyta hinu stóra húsnæði fyrir ýmsa lista- og menningarstarfsemi og standa fyrir margþættu mannlíf sem því fylgir. Fyrsta samkoman var þann 12. október 1999 á afmælisdegi Stokkseyringsins og tónskáldsins Páls Ísólfssonar. Fyrstur síðan að koma til sameignar og starfsemi í þessu nýja hlutverki hússins var einmitt Elfar Guðni Þórðarson, listmálari og á þar glæsilegan listamannsferil sem Sunnlendingar og fleiri þekkja vel.

Nafngjöfin

Nú á tuttugu ára afmæli Menningarverstöðvarinnar sem er framundan er rétt að rifja upp að þetta frábæra nafn „Menningarverstöðin“ varð til í spjalli á ritstjórn blaðsins Gluggans og eiga; Þóra Þórarinsdóttir, Soffía Sigurðardóttir og Þórdís Jónsdóttir heiðurinn að nafninu.

Björn Ingi Bjarnason á Eyrarbakka færði til myndar nokkra af gestunum fyrstu dagana á sumarsýningu Elfars Guðna eins og sjá má á þessari slóð:
 

http://menningarstadur.123.is/photoalbums/291140/

Nokkrar myndir:

. . . . . . . . Skráð af Menningar-Staður

              Sjómannadagurinn

                  Eyrararbakka 2. júní 2019

 

Skráð af Menningar-Staður

Hljómsveitin ÆFING á sviðinu í Bæjarbíói í Hafnarfirði  á lokadaginn 11. maí sl. F.v.: Halldór Gunnar Pálsson, Jón Ingiberg Guðmundsson, Árni Benediktsson, Siggi Björns,  Ásbjörn Björgvinsson og á trommunum er Óskar Þormarsson. Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason.

Fínn kall kellingin hans

Hljómsveitin Æfing frá Flateyri fagnaði

50 ára afmæli sínu í Bæjarbíói í Hafnarfirði:

– Púki að vestan,

Kemur eftir rétt strax,

og Allabúð

- voru meðal laga sem trylltu vel stálpaða áheyrendur

Hljómsveitin Æfing frá Flateyri fagnaði 50 ára afmæli sínu með lokadagstónleikum í Bæjarbíói, Hafnarfirði laugardaginn 11. maí síðastliðinn. Uppselt var á tónleikana og greinilegt að núverandi Flateyringar og brotttfluttir ætluðu ekki að láta þennan viðburð fram hjá sér fara.

Það var velt til fundið að halda tónleikana á lokadag vetrarvertíðar 11. maí, en allir eiga meðlimir hljómsveitarinnar með einum eða öðrum hætti rætur í sjómennsku, beitningu, fiskvinnlu eða öðrum tengdum athöfnum. Segja má að gleðin hafi skinið úr hverju andliti á tónleikunum. Ekki var laust við að þarna væri í bland stemning eins og hún gerðist best á veitingastaðnum Vagninum á Flateyri á árum áður og eins og best gerist á góðu ættarmóti. 

Fyrsta „giggið“ á fundi Skjaldar á Flateyri

Í stuttu máli má segja að saga sveitarinnar sé rakin til 27. desember 1968 þegar hljómsveitin Æfing á Flateyri kom fram í fyrsta sinn á fundi Verkalýðsfélagsins Skjaldar í Samkomuhúsinu á Flateyri. Í hljómsveitinni voru: Árni Benediktsson, Kristján J. Jóhannesson, Sigmar Ólafsson, Eiríkur Mikkaelsson og Gunnlaugur Mikkaelsson.

Hljómsveitin Æfing starfaði á tveimur tímaskeiðum, þ.e. á Flateyri frá 1968 og fram yfir 1980 og lék þá á dansleikjum um alla Vestfirði og reyndar víðar um land. Meðlimir Æfingar á þessu tímabili voru allmargir en Árni Benediktsson og Kristján J. Jóhannesson voru með alla tíð.

Seinna tímabilið er frá 1990 og þá bæði á samkomum sem Önfirðingafélagið í Reykjavík kom að með einum eða öðrum hætti og við önnur sérstök tækifæri, s.s. afmæli, brúðkaup og útgáfutónleika.

Í hljómsveitinni Æfingu á þessu tímabili hafa verið:

Árni Benediktsson, Kristján J. Jóhannesson, Sigurður Björnsson, Jón Ingiberg Guðmundsson, Ásbjörn Björgvinsson, Halldór Gunnar Pálsson, Önundur Hafsteinn Pálsson auk Óskars Þormarssonar og Magnúsar Magnússonar.

Gömlu góðu lögin slá enn í gegn

Árið 2013 ákváðu félagarnir í Æfingu að taka upp plötu eða geisladisk sem fékk nafnið: Æfing – fyrstu 45 árin. Meðal laga á þessum diski Æfingar eru: Fínn kall kellingin hans, Kem eftir rétt strax, Allabúð, Púki að Vestan og Heima er best.

Sá sem á gríðarlega mikið í tilurð texta og laga hljómsveitarinnar er Guðbjartur Jónsson sem lengi rak veitingastaðinn Vagninn á Flateyri og var þá oftast titlaður Vagnstjóri. Hann á ótal marga óborganlega frasa sem urðu tilefni að mörgum af bestu lagatextum sveitarinnar. Á Guðbjartur mikinn heiður skilið fyrir sín skemmtilegu orðatiltæki sem hafa verið sem yndislegt krydd í tilveruna fyrir marga.

Brandarinn sem varð að veruleika

Siggi Björns greindi frá því á tónleikunum að þegar Flateyringurinn Björn Ingi Bjarnason, sem nú býr á Eyrarbakka, kom með hugmyndina að plötuútgáfu sveitarinnar hafi þeir allir skellihlegið og litið á það sem afbragðsgóðan brandara. Björn gaf sig ekki og geisladiskurinn varð að veruleika. Reyndar er Björn ekki vanur því að gefa sig þegar honum dettur eitthvað í hug og er Hrútavinafélagið Örvar gott dæmi um það. Félagið var stofnað árið 1999. Tilgangur félagsins er að viðhalda og efla þjóðlega menningararfleifð til sjávar og sveita. Félagar eru yfir þúsund talsins og að sjálfsögðu er Björn Ingi Bjarnason forseti í félaginu.


Á tónleikunum í Bæjarbíói lék hljómsveitin Æfing fyrrnefnd lög, ásamt ýmsum þekktum slögurum og nokkur fleyri lög sem m.a. hafa komið út á diskum Sigga Björns. Áheyrendur voru vel með á nótunum og létu ekki segja sér það tvisvar að taka hressilega undir söng félaganna á sviðinu þegar þeir óskuðu eftir stuðningi.

Meðlimir Æfingar á þessum tímamótatónleikum voru:

Árni Benediktsson - gítar og söngur

Sigurður Björnsson (Siggi Björns) - gítar og söngur

Ásbjörn Björgvinsson - bassi og söngur Jón Ingiberg Guðmundsson - gítar og söngur

Halldór Gunnar Pálsson - gítar og söngur

Óskar Þormarsson - trommur

Bændablaðið / HKr

. Húsfyllir var í Bæjarbíói á lokadagstónleikunum og skemmtu gestir og hljómsveitarmeðlimir sér konunglega. . . .   Hljómsveitin ÆFING við lok tónleikana í Bæjarbíói. F.v.: Halldór Gunnar Pálsson, Jón Ingiberg Guðmundsson, Árni Benediktsson, Óskar Þormarsson, Siggi Björns og  Ásbjörn Björgvinsson. Skráð af Menningar-Staður.

Jón Sigurðsson (1811 - 1879). Hann var fæddur að Hrafnseyri við Arnarfjörð þann 17. júní 1811 og lést í Kaupmannahöfn 7. des. 1879.

30. maí 1851 - Jón Sigurðsson verður forseti

Þann 30. maí 1851 var Jón Sigurðsson kosinn forseti Kaupmannahafnardeildar  Hins íslenska bókmenntafélags  og gegnir þeirri stöðu til dauðadags. 

Af því var hann jafnan nefndur Jón forseti. 

Um skeið var hann einnig forseti Alþingis.


 

Hús Jóns Sigurðssonar í Kaupmannahöfn.



Skráð af Menningar-Staður

John F. Kennedy (1917 - 1963).

102 ár frá fæðingu John F. Kennedy

Í dag, 29. maí 2019,  eru 102 ár liðin frá fæðingu John F. Kenn­e­dy sem gegndi embætti for­seta Banda­ríkj­anna á ár­un­um 1961-1963.

Kenn­e­dy var kjör­inn 35. for­seti Banda­ríkj­anna og varð um leið næstyngsti for­seti í sögu Banda­ríkj­anna þegar hann hafði bet­ur gegn re­públi­kan­an­um Rich­ard M. Nixon. 

Áður hafði Kenn­e­dy setið í öld­unga­deild Banda­ríkjaþings fyr­ir hönd Massachusetts-rík­is. Þrátt fyr­ir að skil­greina sig sem demó­krata var eitt helsta stefnu­mál hans lækk­un skatta. Hann taldi að með skatta­lækk­un­um mætti örva hag­vöxt. 

Árið 1963 lagði hann fram til­lögu um að efri mörk tekju­skatts yrðu lækkuð úr 91% í 65% og fyr­ir­tækja­skatt­ur yrði lækkaður úr 52% í 47%. Síðar sama ár jókst hag­vöxt­ur í Banda­ríkj­un­um, re­públi­kan­ar og demó­krat­ar töldu þó að án þess að minnka út­gjöld á móti væri óá­sætt­an­legt að lækka skatta. Kenn­e­dy var ósam­mála og taldi að áfram­hald­andi aukn­um hag­vexti yrði ekki náð án þess að lækka skatta. 

Í ág­úst 1963 var til­laga Kenn­e­dys samþykkt og var for­set­inn sann­færður um að þetta væri rétt leið í átt að minna at­vinnu­leysi og skuld­setn­ingu. Þrátt fyr­ir lækk­un skatta á bæði ein­stak­linga og fyr­ir­tæki juk­ust skatt­tekj­ur rík­is­ins um tæpa 60 millj­arða banda­ríkja­doll­ara frá ár­inu 1961 til árs­ins 1968.

For­setatíð Kenn­e­dys tók skyndi­leg­an enda 22. nóv­em­ber 1963 þegar hann var skot­inn til bana á ferð sinni um Dallas í Texas-ríki. 

 

Skráð af Menningar-Staður