![]() |
-Sviðavinirnir- sem stóðu fyrir veislunni í gær á Stað. F.v.: Guðmundur Emilsson, Ragnar Emilsson og Björn H. Hilmarsson. Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason. |
Veisla -Sviðavina- á Eyrarbakka
Í gær, laugardagskvöldið 17. nóvember 2018, héldu -Sviðavinir- á Eyrarbakka veislu í Alþýðuhúsinu Stað á Eyrarbakka.
Á borðum voru heit og köld við með öllu tilheyrarndi og var veislan vel sótt.
Sviðavinirnir sem stóðu fyrir veislunni voru; Björn H. Hilmarsson, Ragnar Emilsson og Guðmundur Emilsson.
Menningar-Staður færði veisluna til myndar sem er á þessari slóð:
http://menningarstadur.123.is/photoalbums/288795/
Nokkrar myndir:
![]() |
||||||||||||||||
. .
|
![]() |
og Hörður Kristjánsson. |
Hrútavinir og
Flugfélagið Ernir á Reykjavíkurflugvelli
11. nóvember 2018
Heimsatburður átti sér stað í flugskýli flugfélagsins Ernis á Reykjavíkurflugvelli sunnudaginn 11. nóvember 2018. Þar var tekið á móti norðlenskri forystukind sem kom fljúgandi frá Húsavík og henni gefið nafnið Flugfreyja með viðhöfn.
Eigandi kindarinnar er Guðni Ágústsson, fyrrverandi landbúnaðarráðherra og heiðursforseti Hrútavinafélagsins Örvars á Suðurlandi. Hann var mættur á Reykjavíkurflugvöll ásamt fríðu förnueyti Hrútavina til að taka á móti kindinni.
Þetta er enn eitt dæmi um þjóðlegt og menningarlegt -SAMAFL- Vestfirðinga og Sunnlendinga með forystuaðkomu Hrútavinafélagsins Örvars og félagsmanna víða um land.
Menningar-Staður færði til myndar og eru á þessari slóð:
http://menningarstadur.123.is/photoalbums/288793/
Nokkrar myndir:
![]() |
||
og Jónína Guðmundsdóttir. .
|
F.v.: Jóna Guðrún Haraldsdóttir og Jónína Guðmundsdóttir.
.
![]() |
||||||||||
. .
|
![]() |
Hörður Guðmundsson, eigandi flugfélags ins Ernis og Guðni Ágústsson stilla sér upp til mynda töku með gimbrinni Flugfreyju. Með Guðna eru dótturdætur hans, Eik og Eva Arnarsdætur. Fyrir aftan frá vinstri eru: Ágúst Ingi Ketilsson, fjallkóng ur Flóamanna, Aldís Þórunn Bjarnardóttir og Geir Gíslason á Stóru-Reykjum, sem munu vista Flugfreyju fyrir Guðna, og Ólafur R. Dýrmundsson, fyrrverandi landsráðunautur hjá BÍ. Myndir / Hörður Kristjánsson. |
Var henni gefið nafnið Flugfreyja
Guðni Ágústsson fékk forystukind frá Ytra-Álandi
í Þistilfirði senda frá Húsavík með farþegaflugvél Ernis
Sá óvenjulegi heimsatburður átti sér stað í flugskýli flugfélagsins Ernis sunnudaginn 11. nóvember, að þar var tekið á móti norðlenskri forystukind sem kom fljúgandi frá Húsavík og henni gefið nafn með viðhöfn.
Eigandi kindarinnar, Guðni Ágústsson, fyrrverandi landbúnaðarráðherra, var þar mættur ásamt fríðu förnueyti til að taka á móti kindinni.
„Þetta er gert forystukind inni til heiðurs. Hún er með mannsvit í veðrum, leiðir hjörðina og bóndann heim,“ segir Guðni.
Hópur manna kemur ár lega saman á kótilett kvöldi í Þingborg í Flóa til að safna fé til styrkt ar útgáfu Flóamannabókar. Þar eru kálfar og ýmsir aðrir vinning ar í verðlaun í happdrætti og síðustu þrjú árin hefur einnig verið meðal vinn inga foryst ugim ur frá Skúla Ragnaarssyni, bónda á Ytra-Álandi í Þistilfirði. Sá sem hreppti gimbrina í haust gat ekki tekið við henni og gerðu þeir Guðni þá kaup með sér og Guðni eignaðist kindina. Gimbrin er þrílembingur undan Slyddu á Ytra-Álandi og Strump frá Gunnarsstöðum, svört með hvítar hosur.
Guðni hringdi í Aðalstein Baldursson, verkalýðsforingja á Húsavík, og bað hann um að sækja fyrir sig svörtu gimbrina og koma henni suður. Gimbrina geymdi Aðalsteinn í bílskúrnum heima hjá sér og sendi síðan með áætlunarvél Ernis til Reykjavíkur á sunnudag.
Tekið var við henni með viðhöfn á Reykjavíkurflugvelli. Hörður Guðmundsson, eigandi flugfélagsins, hellti yfir hana sunnlensku rigningarvatni úr glasi og gaf henni nafnið Flugfreyja.
Guðni segir að Geir Gíslason, bóndi á Stóru-Reykjum í Flóa, muni fóstra gimbrina fyrir sig. Vænti Guðni þess að Flugfreyja muni fara fyrir kindahjörð hans, en hún verður þó ekki eina forystukindin í þeirri hjörð. „Forystukindin er sérstakt fjárkyn, einstakt á heimsvísu. Þyrfti að rannsaka það frekar, meðal annars hvaðan kynið er komið,“ segir Guðni.
Við athöfnina var boðið upp á veglega tertu með nafni Flugfreyju undir mynd af henni sjálfri.
Þá lýsti Ólafur R. Dýrmundsson stuttlega þessu einstaka fjárkyni.
![]() |
Hörður Guðmundsson flugstjóri gaf forystukindinni nafnið Flugfreyja með því að stökkva á hana sunnlensku rigningarvatni í votta viðurvist. |
.
![]() |
Jónína Guðmundsdóttir, eiginkona Harðar Guðmundssonar og meðeigandi í flugfélaginu Erni, gaf Guðna Ágústsyni fyrsta bitann af tertunni góðu. Næstur í röðinni var Jóhannes Kristjánsson eftirherma og Guðni hinn mesti.
|
|
||
Það er mikið fagnaðarefni að þingmenn Suðurkjördæmis leggi fram þingsályktunartillögu þar sem skorað er á mennta- og menningarmálaráðherra varðandi uppbyggingu á menningarhúsi / sal fyrir Sunnlendinga.
Að þingmennirnir tilgreini það sérstaklega að menningarhús Sunnlendinga skuli vera frágangur á ófullgerðum 36 ára gömlum sal í miðju hóteli, þar sem sé hallandi gólf, gryfja fyrir hljómsveit og möguleiki á að taka 270 manns í sæti er ekki ásættanlegt nálgun á menningarhúsi fyrir Sunnlendinga.
Verkefnið er þarft og þarf að vera framkvæmt af metnaði. Þingmennirnir nefna sem dæmi um vel heppnuð menningarhús, Hof á Akureyri og Eldheima í Vestmannaeyjum. Báðar framkvæmdir einstaklega vel heppnaðar og í takt við þarfir þeirra samfélaga.
Menningarhús Sunnlendinga er ekki salur í hóteli. Menningarhús Sunnlendinga er sjálfstætt verkefni sem á að vera óbundið af hugmyndum manna frá árinu 1982 sem hófu þá byggingu félagsheimilis fyrir íbúa Selfossbæjar.
Það er rétt að minna þingmennina á að „gamli miðbær“ Sunnlendinga er Eyrarbakki þar sem um aldir var miðstöð viðskipta og þaðan sem straumur menningar, lista og erlendra áhrifa flæddi um Suðurland.
Það færi vel á því að menningarhús Sunnlendinga væri byggt upp á Eyrarbakka og þá með því að gömlu verslunarhúsin, Vesturbúðin væri endurbyggð í sinni upprunalegu mynd og þá sem menningarhús. Á Eyrarbakka ætti slíkt menningarhús rætur og með þeirri framkvæmd væri hægt að bæta fyrir þann ömurlega gjörning þegar húsin voru rifin árið 1950.
Það er rétt að hafa það í huga þegar verið er að ná saman íbúum Þorlákshafnar, Hveragerðis, Selfoss auk annara íbúa svæðisins að þá er „gamli miðbær“ Sunnlendinga Eyrarbakki miðpunktur svæðisins.
Fyrst og síðast þarf að byggja fallegt og vel staðsett Menningarhús fyrir Sunnlendinga þar sem fjölbreytt lista- og menningarstarfsemi getur blómstrað á nútímalegan hátt og við bestu aðstæður.
Guðmundur Ármann Pétursson
Eyrarbakka.
Skráð af Menningar-Staður.
![]() |
Jónas Hallgrímsson (1807 - 1845). |
Í dag, 16. nóvember 2018, á degi íslenskrar tungu, eru 211 ár frá fæðingu Jónasar Hallgrímssonar.
Hann fæddist á Hrauni í Öxnadal, sonur Hallgríms Þorsteinssonar, aðstoðarprests séra Jóns Þorlákssonar, skálds á Bægisá, og Rannveigar Jónsdóttur af Hvassafellsætt. Er Jónas var átta ára drukknaði faðir hans.
Jónas lauk stúdentsprófi frá Bessastaðaskóla 1829, sigldi til Kaupmannahafnar 1832, hóf laganám en söðlaði fljótlega um, hóf nám í náttúrufræði og lauk prófum í náttúrufræði (steinafræði og jarðfræði) við Hafnarháskóla 1838.
Jónas stofnaði ársritið Fjölni árið 1835, ásamt Brynjólfi Péturssyni, Konráð Gíslasyni og Tómasi Sæmundssyni. Markmið Fjölnis var að blása í þjóðfrelsisglóð hnípinnar þjóðar, minna hana á sínu fornu frægð og upplýsa hana um það besta í skáldskap og vísindum álfunnar. Ljóð Jónasar, Íslands farsældar frón, sem er grískur fimmliðaháttur, birtist í fyrsta árgangi Fjölnis sem nokkurs konar stefnuskrá hans.
Jónas var, ásamt Bjarna Thorarensen, boðberi nýrrar gullaldar í íslenskri ljóðagerð, varð helsta skáld íslenskra stúdenta í Höfn, hefur sl. 150 ár verið talinn ástsælasta skáld þjóðarinnar og jafnframt eitt fremsta skáld Evrópu á sinni tíð.
Jónasar smíðaði fjölda nýyrða, m.a. aðdráttarafl, fjaðurmagnaður, hitabelti, ljósvaki, sjónarhorn, sólmyrkvi, sporbaugur og vetrarbraut. Hann fékk ríkisstyrk til rannsókna á náttúrufari Íslands, vann að því verki 1839-1842 og setti fram merk drög að kenningu um landmynd Íslands. Hann fór í rannsóknaferðir um landið, lenti í hrakningum síðsumars 1839, hafði næstum orðið úti, fékk slæma brjósthimnubólgu, lá rúmfastur í Reykjavík næsta vetur, en hélt til Kaupmannahafnar 1842 og var búsettur í Danmörku þrjú síðustu æviárin.
Jónas fótbrotnaði illa er hann féll í stiga og lést á Friðriksspítala í Kaupmannahöfn 26. maí 1845.
![]() |
Framan við heimili Jónasar Hallgrímssonar í Kaupmannahöfn. Ljósm.: BIB
Skráð af Menningar-Staður.
![]() |
Hreinn Þórðarson, eigandi Verslunarhúss Kaupfélags Dýrfirðinga á Auðkúlu í Arnarfirði. |
Brotist inn í Kaupfélag Dýrfirðinga,
- útibú á Auðkúlu í Arnarfirði
Stórfrétt úr Auðkúluhreppi:
Sá fáheyrði atburður varð um daginn að brotist var inn í Kaupfélag Dýrfirðinga, útibú á Auðkúlu í Auðkúluhreppi, Arnarfirði. Þetta kom öllum í opna skjöldu að sjálfsögðu. Útidyrahurðin að verslunardeildinni á miðhæðinni var brotin upp. Það dugði ekki til þó fyrir henni sé Yale smekklás, einn af þessum gömlu góðu, sem enn fást líklega í Brynju á Laugaveginum. Er skemmst frá að segja að engu var stolið svo séð verði. Eitthvað var þó gengið frjálslega um innanstokksmuni. Var jafnvel eins og einhver hefði lagt sig í sóffann sem þar er. Málið er í rannsókn hjá Rannsóknarlögreglu Auðkúluhrepps. Lögreglustjórinn þar, Ólafur V. Þórðarson, varðist aðspurður allra frétta af málinu. Er það skiljanlegt, þar sem enn stendur yfir rannsókn á stóra olíumálinu sem frægt varð fyrir nokkrum misserum þar í sveit.
Frá því er að segja, að það hefur flogið fyrir að hefja eigi verslunarrekstur aftur í gamla kaupfélagshúsinu. Hreinn Þórðarson, hreppstjóri og Grímur á Eyrinni, léttadrengur hjá Vestfirska forlaginu, hafa verið að undirbúa að opna verslun þar. Meina þeir víst að með opnun ganganna verði Auðkúluhreppur um þjóðbraut þvera. Hyggjast þeir vera með nýlenduvörur svo sem niðursoðna ávexti, sveskjur, rúsínur, hveiti, kaffi og sykur út í það, eiginlega sitt pundið af hvoru. Og svo að sjálfsögðu Freyju og Sóló karamellur, gráfíkjur, lakkrís og Nikk Nakk, gladíólur og karíóka. Og náttúrlega Bækurnar að vestan, sem allir eru brjálaðir í þó ekki séu það glæpasögur. Svo verða þeir félagar að sjálfsögðu með límonaði. Þeir eru víst orðnir einkaumboðsmenn hér á landi fyrir Niðaróss-gosdrykkja-og límonaði-fabrikku-útibú í Niðarósi í Noregi. Príma vara! Fínir prísar eins og hjá Bör forðum.
Gárungarnir í Auðkúluhreppi segja að innbrotsmennirnir hafi verið búnir að frétta það sem er á döfinni hjá þeim félögum. Segja þeir að grunur leiki á að delíkventarnir hafi ætlað að byrgja sig upp af kólóníalvöru og bókum. En þeim varð ekki kápan úr því klæðinu, því það var ekki búið að leysa út vörurnar á pósthúsinu. Þetta er náttúrlega allt á póstkröfu!
Svo segja lausafregnir að hinir gömlu kaupfélagsmenn á Þingeyri og nærsveitum séu farnir að hugsa sér til hreyfings með að endurvekja Kaupfélag Dýrfirðinga. Þeir segja að þetta hefði ekki þurft að fara svona eins og fór. En það er önnur saga. Er gott til þess að vita að eitthvert líf sé í liðinu. Það gera sennilega göngin!
Skráð af Menningar-Staður.
![]() |
F.v.: Guðrún Fjóla, Gróa, Íris Björk og Ólafía Eyrún. Ljósmynd/Aðsent
|
Um þessar mundir eru þrjú ár liðin frá því að einkarekna sjúkraliðaþjónustan HeimaAðhlynning tók til starfa.
Það var Gróa J. Skúladóttir sjúkraliði á Eyrarbakka sem stofnaði þjónustuna og hefur rekið hana frá árinu 2015.
Frá byrjun hefur verið lögð áhersla á að veita persónulega og sveigjanlega þjónustu með það að markmiði að mæta þörfum hvers einstaklings, sem nýtur þjónustunnar, sem best þannig að hann hafi tækifæri til þess að búa á sínu eigin heimili sem lengst.
Starfssvæði HeimaAðhlynningar er Sveitarfélagið Árborg, Hveragerðisbær, Flóahreppur og Sveitarfélagið Ölfus og hafa fjölmargir einstaklingar og fjölskyldur notið þjónustunnar á þessum þremur árum – eldri borgarar, fatlað fólk og aðrir sem þurft hafa aðstoð heima fyrir í lengri eða skemmri tíma.
Boðið er upp á aðstoð við athafnir dagslegs lífs, innlit þar sem haft er m.a. eftirlit með almennri líðan og útivist. HeimaAðhlynning hefur sérstakt leyfi Landlæknisembættisins til að veita þjónustuna.
Með Gróu starfa nú þrír starfsmenn, þær Guðrún Fjóla Kristjánsdóttir, Íris Björk Magnúsdóttir og Ólafía Eyrún Sigurðardóttir.
Skráð af Menningar-Staður.
![]() |
Árni Magnússon (1663 - 1730). |
Árni Magnússon handritasafnari fæddist á Kvennabrekku í Dölum þann 13. nóvember 1663,
sonur Magnúsar Jónssonar, prests á Kvennabrekku og síðar lögsagnara, og Guðrúnar, dóttur Ketils Jörundssonar, prests í Hvammi.
Árni ólst upp hjá Katli, afa sínum, og síðan móðurbróður, Páli, prófasti í Hvammi og síðar á Staðarstað.
Árni lauk stúdentsprófi frá Skálholtsskóla 1683, guðfræðiprófi við Kaupmannahafnarháskóla, varð aðstoðarmaður fornfræðingsins Tómasar Bartholins, bókavörður M. Moths, yfirsekretera í kanzellíinu, varð prófessor 1694, ritari við hið konunglega leyndarskjalasafn í Kaupmannahöfn 1697 og í raun yfirstjórnandi safnsins frá 1725.
Samkvæmt konungsboði var Árna og Páli Vídalín falið jarðamat, manntal og ýmsar aðrar rannsóknir á Íslandi 1702 og stóð verkið yfir af hálfu Árna til 1712. Úr varð hin fræga Jarðabók Árna og Páls sem er ómetanleg heimild um hagi Íslendinga í byrjun 18. aldar.
Árni fór í rannsókna- og bókakaupsferðir til Noregs og Þýskalands, en er þekktastur fyrir bókfells- og handritasöfnun sína hér á landi og fyrir flutning á þeim handritum til Kaupmannahafnar þar sem þau voru rannsökuð, skrifuð upp og sum hver búin til prentunar.
Í brunanum mikla í Kaupmannahöfn 20. október 1728 brann þar bókasafn háskólans og hluti af bókasafni Árna, þrátt fyrir þrotlaust björgunarstarf. Talið er að þar hafi glatast ýmis mikilvæg íslensk handrit.
Árni var umbótasinnaður húmanisti. Það eina sem birtist á prenti eftir hann var skýrsla um síðustu galdramálin í Danmörku þar sem hann sýnir fram á fáránleika þeirra.
Árni og Þórdís Jónsdóttir, biskups á Hólum Vigfússonar (Snæfríður Íslandssól), eru gerð að aðalsögupersónum ástarsögunnar í Íslandsklukku Halldórs Laxness.
Við Árna eru kenndar Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi og Den Arnamagnæanske Samling í Danmörku.
Árni lést 7. janúar 1730.
Skráð af Menningar-Staður.
|
||
Þuríður Einarsdóttir, oftast nefnd Þuríður formaður, fæddist árið 1777 á Stéttum í Hraunshverfi á Eyrarbakka.
Foreldrar hennar voru Einar Eiríksson, bóndi þar, og k.h. Helga Bjarnadóttir.
Þuríður bjó í foreldrahúsum þar til hún varð 25 ára gömul. Hún byrjaði að róa á vorvertíð hjá föður sinum 11 ára gömul og gerðist fullgildur háseti á vetrarvertíð hjá Jóni í Móhúsum, þá rúmlega tvítug að aldri. Hún fékk leyfi frá sýslumanni til að klæðast karlmannsfötum og klæddist ekki kvenmannsfötum eftir það.
Síðan bjó hún í Stokkseyrarhverfi, lengst af á Götu og var formaður þar, fyrst á vor- og haustvertíð, síðan á vetrarvertíðum. Hún flutti á Eyrarbakka 1830 og bjó þar til æviloka að undanskildum árunum 1840-1847 þegar hún dvaldist við verslunarstörf í Hafnarfirði. Fyrsta áratuginn sem hún bjó á Eyrarbakka var hún formaður í Þorlákshöfn á vetrarvertíðum og stýrði áttæringi og aflaði vel. Hún var lengst af sjálfrar sín, ýmist við smábúhokur eða sem húskona á Skúmsstöðum þar til seinustu 8-9 árin sem hún lifði, er hún varð að þiggja sveitarstyrk.
Þuríður bjó um tveggja ára skeið með manni að nafni Erlendur Þorvarðarson í Eystri-Móhúsum. Þau eignuðust stúlku sem hét Þórdís en hún lést fimm ára gömul. Löngu síðar, eða árið 1820, giftist hún vinnumanni sínum, Jóni Egilssyni, sem þá var 21 árs, en þeirra hjónaband stóð ekki lengi.
Þuríður varð fræg fyrir að koma upp um Kambsránið, en það var rán sem framið var á bænum Kambi í Flóa 1827. Ræningarnir skildu eftir sig verksummerki m.a. skó, járnflein og vettling. Hún taldi sig þekkja handbragðið á skónum og að för á járnfleininum pössuðu við steðja í eigu Jóns Geirmundssonar á Stéttum í Hraungerðishreppi, sem var einn ránsmannanna.
Þuríður formaður lést í Einarshöfn 13. nóvember 1863.
Skráð af Menningar-Staður.
|
||||
Guðni Ágústsson og Hörður Guðmundsson, eigandi flugfélagsins Ernis, stilla sér upp til myndatöku með gimbrinni Flugfreyju. Með Guðna eru dótturdætur hans, Eik og Eva Arnarsdætur. Á bak við krjúpa Ágúst Ingi Ketilsson, fjallkóngur Flóamanna, og Aldís Þórunn Bjarnardóttir og Geir Gíslason á Stóru-Reykjum. mbl.is/Á?rni Sæberg
|
Forystugimbur með áætlunarflugi frá Húsavík
Gefið nafnið Flugfreyja við móttökuathöfn í Reykjavík
Guðni Ágústsson heimti forystugimbur sína norðan úr Þingeyjarsýslu í gær. Hún kom með áætlunarflugi flugfélagsins Ernis frá Húsavík og var gefið nafn á Reykjavíkurflugvelli.
„Þetta er gert forystukindinni til heiðurs. Hún er með mannsvit í veðrum, leiðir hjörðina og bóndann heim,“ segir Guðni.
Vinningur á kótilettukvöldi
Hópur manna kemur árlega saman á kótilettukvöldi í Þingborg í Flóa til að safna fé til styrktar útgáfu Flóamannabókar. Þar eru kálfar og ýmsir aðrir vinningar í verðlaun í happdrætti og síðustu þrjú árin hefur einnig verið meðal vinninga forystugimbur frá Skúla Ragnarssyni og Bjarnveigu Skaftfeld, bændum á Ytra-Álandi í Þistilfirði. Sá sem hreppti gimbrina í haust gat ekki tekið við henni og gerðu þeir Guðni þá kaup með sér og Guðni eignaðist kindina.
„Ég hringdi í Aðalstein Baldursson, verkalýðsforingja á Húsavík, en hann er líka sauðfjárbóndi eins og margir á Húsavík og sauðahvíslari því mér er sagt að allar kindur verði spakar sem hann nálgast. Bað hann um að sækja fyrir mig svarta gimbur og koma henni suður,“ segir Guðni. Gimbrina geymdi Aðalsteinn í bílskúrnum heima hjá sér og sendi síðan með áætlunarvél Ernis til Reykjavíkur í gær.
Tekið var við henni með viðhöfn á Reykjavíkurflugvelli og þar hellti Hörður Guðmundsson, eigandi flugfélagsins, yfir hana sunnlensku rigningarvatni og gaf henni nafnið Flugfreyja.
Gimbrin er þrílembingur undan Slyddu á Ytra-Álandi og Strump frá Gunnarsstöðum, svört með hvítar hosur.
Guðni segir að Geir bóndi Gíslason á Stóru-Reykjum í Flóa muni fóstra gimbrina fyrir sig. Þar muni hún fara fyrir kindahjörð hans og verði gaman að fylgjast með. „
„Forystukindin er sérstakt fjárkyn, einstakt á heimsvísu. Þyrfti að rannsaka það frekar, meðal annars hvaðan kynið er komið,“ segir Guðni.
Morgunblaðið 12. október 2018 - Ríkssssissjónvarpið og Menningar-Staður.
![]() |
||||||||||||||||||||
.
|
© 2021 123.is | Nýskrá 123.is síðu | Stjórnkerfi 123.is