Alþýðuhúsið  á Eyrarbakka 28. mars 2019

     -Vinir alþýðunnar-

Sérstakur færandi kleinugestur var Gunnar B. Guðmundsson,

Eyrbekkingur á Selfossi.


 

.

.

. . . . Skráð af Menningar-Staður

        -Gullmoli mannlífs á mynd-


 

                Í Eyrarfiski á Stokkseyri í ágúst árið 2006.


   Jón Karl Haraldsson og Guðleif Erna Steingrímsdóttir.

 

Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason.

Þorsteinn Bachmann í hlutverki sínu í Fangaverðir.

Fangaverðir sýnd í Bíóhúsinu á Selfossi

Í tengslum við sýningarnar sem nú standa í Listasafni Árnesinga og Byggðasafni Árnesinga efna söfnin til tveggja sýninga í Bíóhúsinu á Selfossi á kvikmyndinni Fangaverðir eftir Ólaf Svein Gíslason, myndlistarmann.

Í Byggðasafni Árnesinga hefur verið sett upp sögusýning um fangelsið á Litla Hrauni í tilefni 90 ára afmæli þess. Þar er sögð saga fangelsisins og í forgrunni er þróun á starfsemi Litla-Hrauns sem stofnunnar, en einnig er litið inn í veröld fangavarða, fanga og samfélagsins í kring.

Í Listasafni Árnesinga er sýningunni Huglæg rými að ljúka, en hún er innsetning sem hverfist um Sigurð Guðmundsson á Sviðugörðum í Flóa. Höfundur hennar er Ólafur Sveinn Gíslason myndlistarmaður.

Bíómyndin Fangaverðir var kvikmynduð í Hegningarhúsinu við Skólavörðustíg vorið 2014, á meðan fangelsið var í fullri notkun. Í myndinni leika tveir fangaverðir sem störfuðu þá í Hegningarhúsinu, þeir Egill Kr. Björnsson og Magnús Páll Ragnarsson, en jafnframt fara Sigurður Skúlason og Þorsteinn Bachmann með hlutverk í kvikmyndinni.

Verkið fjallar um sýn fangavarðanna á starf sitt, daglega reynslu þeirra innan fangelsisins og hugrenningar um það viðmót sem þeim mætir utan fangelsis. Einnig eru samskipti á milli fangavarðanna sjálfra þeim hugleikin og staða þeirra innan íslensks samfélags.

Sýningarnar verða í Selfossbíói laugardaginn 30. og sunnudaginn 31. mars kl. 17:00.

Á fyrri sýningunni verður höfundurinn viðstaddur og boðið upp á stuttar umræður að henni lokinni. Ókeypis er á þessa frumsýningu á Selfossi og allir velkomnir á meðan húsrúm leyfir.

Aðgangseyrir á síðari sýninguna er 1.000 krónur og miðar seldir á vef Bíóhússins.

 

Skráð af Menningar-Staður

Lárus H. Bjarnason (1866 - 1934).

Merkir Íslendingar - Lárus H. Bjarnason

Lár­us Kristján Ing­vald­ur Há­kon­ar­son Bjarna­son fædd­ist 27. mars 1866 í Flat­ey á Breiðafirði.

For­eldr­ar hans voru Há­kon Bjarna­son, f. 5.9. 1828, d. 2.4. 1877, kaupmaður og út­gerðarmaður á Bíldu­dal, V-Barð., og seinni kona hans, Jó­hanna Krist­ín Þor­leifs­dótt­ir, f. 16.12. 1834, d. 11.1. 1896.

Lár­us ólst upp hjá for­eldr­um sín­um á Bíldu­dal, en faðir hans lést þegar hann kom með vöru­skipi frá Kaup­manna­höfn, en það strandaði á Mýr­dalss­andi í „páska­veðrinu mikla“. Móðir Lárus­ar rak út­gerðina og versl­un­ina nokk­ur ár eft­ir þetta.

Lár­us tók stúd­ents­próf frá Lærða skól­an­um 1885 og lög­fræðipróf frá Kaup­manna­hafn­ar­há­skóla 1891.

Hann var mála­flutn­ings­maður við lands­yf­ir­rétt­inn 1891-1892, sett­ur sýslumaður í Ísa­fjarðar­sýslu og bæj­ar­fóg­eti á Ísaf­irði 1892, sýslumaður í Snæ­fells­nes- og Hnappa­dals­sýslu 1894-1908 og sat í Stykk­is­hólmi. Hann var for­seti amts­ráðs vestur­amts­ins frá 1904 til árs­loka 1907, er amts­ráðin voru lögð niður. Skipaður for­stöðumaður Laga­skól­ans í Reykja­vík 1908, pró­fess­or í lög­fræði við Há­skóla Íslands 1911-1919 og rektor 1913-1914. Síðast var hann hæsta­rétt­ar­dóm­ari eða 1919-1931. Í spænsku veik­inni 1918 var stofn­sett neyðar­nefnd, sem skipu­lagði hjálp­ar­störf í Reykja­vík og var Lár­us formaður henn­ar.

Lár­us sat á Alþingi fyr­ir Snæ­fell­inga 1900-1908, var kon­ung­kjör­inn þingmaður 1908-1911 og þingmaður Reyk­vík­inga 1911-1913. Lár­us var heima­stjórn­ar­maður.

Eig­in­kona Lárus­ar var Elín Pét­urs­dótt­ir Bjarna­son, fædd Hav­stein 2.2. 1869, d. 26.8. 1900, hús­móðir, syst­ir Hann­es­ar Haf­stein. Börn Lárus­ar og El­ín­ar voru Jó­hanna Krist­ín, f. 1896, d. 1954, kenn­ari, og Pét­ur Haf­stein, f. 1897, d. 1957, bú­fræðing­ur og síðar skó­kaupmaður á Ak­ur­eyri.

Lár­us lést 30. des­em­ber 1934.



Skráð af Menningar-Staður.

          - Krían -

         Eftir Eyrbekkinginn Sigurjón Ólafsson.


 

Skráð af Menningar-Staður.

Selfosskirkja að kveldi þess 25. mars 2016.  Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason.

63 ár frá vígslu Sel­foss­kirkju

Selfosskirkja var byggð á árunum 1952 til 1956 og vígð á pálmasunnudag, þann 25. dag marsmánaðar árið 1956.

Hún var teiknuð af Bjarna Pálssyni skólastjóra Iðnskólans á Selfossi (d. 1987). Yfirsmiður við kirkjubygginguna var Guðmundur Sveinsson byggingameistari. Múrverk vann Friðrik Sæmundsson.

Á árunum 1978 – 1984 var aukið við hana forkirkju og turni og síðan safnaðarheimili með eldhúsi og nokkurri aðstöðu fyrir félagsstarf.

Kirkjan er haganlega máluð og skreytt af þeim hjónum Jóni og Gretu Björnsson.  Frú Greta er höfundur mynda og flúrs en í því er leitast við að fylgja kirkjuárinu. 

Gluggar í kirkju sem gerðir eru af glerlistarfólkinu Höllu Haraldsdóttur og Dr. H. Oidtmann í Linnich i Þýskalandi komu í kórinn 1987 en í kirkjuskipið 1993.

Þó saga Selfosskirkju sé ekki löng í árum talið, á hún sér nokkra sérstöðu meðal kirkna landsins á 20. öld

Fyrsti sóknarprestur hennar var sr. Sigurður Pálsson frá Haukatungu á Snæfellsnesi (d. 1987). Hann var sóknarprestur í Hraungerði í Flóa en flutti aðsetur sitt á Selfoss upp úr 1950 þegar fólkinu var tekið að fjölga á SElfossi.



Skráð af Menningar-Staður.

Lýður Pálsson flytur ávarp við opnun sýningarinnar.

Til hamingju með afmælið baklandið góða

Fyrir um 25 árum, á árunum sem undirrituð var forstöðmaður Námsráðgjafar HÍ, fékk hún fyrirspurn um hvort hún gæti haldið námskeið fyrir fangaverði.

Spurningin kom nokkuð flatt upp á mig en ég spurði strax hvert markmiðið væri. Jú sjálfsþekking, sjálfstyrking, viðtalstækni og leiðsögn um uppbyggilegar aðferðir í boðskiptum. Svar mitt var þá umsvifalust „Já“.

Í kjölfarið komu þrír 12–14 manna hópar til okkar í Háskólann á daglöng námskeið. Fordómar og fyrirfram gefnar hugmyndir um fangaverði sem tilfinningalaus hörkutól urðu fljótt að engu. Satt að segja var innsýn þeirra og samkennd hjá þeim á við marga þá sem lagt hafa fyrir langskólanám í félagsvísindum. Samspil þeirra innbyrðis var litað af trausti og virðingu snerti mig djúpt. Þá kom líka fram þörf þeirra til að lýsa sársaukafullri lífsreynslu með skjólstæðingum og létta á tilfinningum sínum í aðstöðu þar sem 100% trúnaður ríkti og ríkir hjá þeim alla.

Á opnum sýningarinnar í tilefni 90 ára afmælis þessarar merku stofnunar þar sem fangaverðir fjölmenntu, var ljóst þessir góðu eiginleikar voru enn á sínum stað. Það er mikil gæfa fyrir okkar litla samfélag að þessi viðkvæmi starfsvettvangur skuli vera skipaður af svo góðri og velþenkjandi liðsheild. Vitandi það ættuð þið að nýta tækifærið og skella ykkur í helgarbíltúr á sýninguna í Húsinu á Eyrarbakka.

Ásta Kristrún í Bakkastofu
 

Skráð af Menningar-Staður

Við vorjafndægur í Dýrafirði fyrir nokkrum árum. Ljósm.: Davíð Davíðsson.

Vorjafndægur - 20. mars 2019

Jafndægur eru tvisvar á ári, um 20.-21. mars og 22.-23. september.

Tímasetningin hnikast örlítið milli ára, eftir því hvernig stendur á hlaupári. Jafndægur miðast við að þá er sólin beint yfir miðbaug jarðar, og þá er stefna frá miðju jarðar í sólmiðju hornrétt á snúningsás jarðar. Þessi atburður er því á tilteknu augnabliki innan dagsins. Um vorjafndægur eru dagur og nótt álíka löng og lengist dagurinn um 6-7 mínútur á hverjum degi.
 

Stundum er sagt að á jafndægrum séu dagur og nótt jafnlöng, sem er nærri lagi, en þetta er ekki alveg svo einfalt. Í fyrsta lagi er bjart nokkru fyrir sólarupprás og eftir sólarlag, en jafnvel tíminn milli sólarupprásar og sólarlags er ekki nákvæmlega 12 klst. á jafndægrum.



Skráð af Menningar-Staður.

Hljómsveitin ÆFING á sviði í  -Samkomuhúsinu-  á Flateyri í maí árið 2013.   Ljósm.: Björn Ingi Bjarnason.

ÆFING  50 ára - Lokadagstónleikar

Hljómsveitin Æfing frá Flateyri fagnar 50 ára afmæli með lokadagstónleikum í Bæjarbíói Hafnarfirði laugardaginn 11. maí 2019 kl: 20:30.

Það bar til þann 27. desember 1968 að hljómsveitin Æfing á Flateyri kom fram í fyrsta sinn á fundi Verkalýðsfélagsins Skjaldar í Samkomuhúsinu á Flateyri. Í hljómsveitinni voru: Árni Benediktsson, Kristján J. Jóhannesson, Sigmar Ólafsson, Eiríkur Mikkaelsson og Gunnlaugur Mikkaelsson.

Hljómsveitin Æfing starfaði á tveimur tímaskeiðum þ.e. á Flateyri frá 1968 og fram yfir 1980 og lék þá á dansleikjum um alla Vestfirði og reyndar víðar um land. Meðlimir Æfingar á þessu tímabili voru allmargir en Árni Benediktsson og Kristján J. Jóhannesson voru með alla tíð.

Seinna tímabilið er frá 1990 og þá bæði á samkomum sem Önfirðingafélagið í Reykjavík kom að með einum eða öðrum hætti og við önnur sérstök tækifæri, s.s. afmæli, brúðkaup og útgáfutónleika.

Í hljómsveitinni Æfingu á þessu tímabili hafa verið:

Árni Benediktsson, Kristján J. Jóhannesson,

Sigurður Björnsson, Jón Ingiberg Guðmundsson,

Ásbjörn Björgvinsson, Halldór Gunnar Pálsson,

Önundur Hafsteinn Pálsson auk Óskars Þormarssonar

og Magnúsar Magnússonar.

Árið 2013 ákváðu félagarnir í Æfingu að taka upp disk sem fékk nafnið: Æfing - fyrstu 45 árin.

Meðal laga á þessum diski Æfingar eru: "Fínn kall kellingin hans", "Kem eftir rétt strax", "Allabúð", "Púki að Vestan" og "Heima er best"

Meðlimir Æfingar á þessum tímamótatónleikum eru:

Árni Benediktsson - Gítar - Söngur

Sigurður Björnsson (Siggi Björns) - Gítar - Söngur

Ásbjörn Björgvinsson - Bassi - Söngur

Jón Ingiberg Guðmundsson - Gítar - Söngur

Halldór Gunnar Pálsson - Gítar - Söngur

Óskar Þormarsson – Trommur


Miðasala á www.midi.is



Skráð af Menningar-Staður.

Katrín Magnússon - 1858 - 1932).

Merkir Íslendingar - Katrín Magnússon

Katrín Sig­ríður Skúla­dótt­ir Magnús­son fædd­ist 18. mars 1858 í Hrapps­ey á Breiðafirði.

For­eldr­ar henn­ar voru hjón­in Skúli Þor­valds­son Síverts­son, f. 1835, d. 1912, bóndi í Hrapps­ey, son­ur Þor­vald­ar alþing­is­manns Si­vert­sens í Hrapps­ey, og Hlíf Jóns­dótt­ir frá Helga­vatni í Vatns­dal, f. 1831, d. 1895.

Katrín ólst up í Hrapps­ey en kom fyrst til Reykja­vík­ur 14 ára göm­ul. Hún trú­lofaðist 1883 Guðmundi Magnús­syni, f. 1863, d. 1924, en hann fór síðan í lækna­nám til Kaup­manna­hafn­ar og þau gift­ust 1891, en þá höfðu þau hist einu sinni á þess­um átta árum. Þau eignuðust dótt­ur­ina Ingi­björgu 1892 en hún lifði aðeins í tvo daga. Guðmund­ur var fyrsti lækn­ir­inn hér á landi sem gerði holsk­urði og aðstoðaði Katrín hann við skurðaðgerðir og tók virk­an þátt í störf­um manns síns. Hann varð síðan pró­fess­or við Há­skóla Íslands.

Katrín tók virk­an þátt í fé­lags­mál­um í Reykja­vík, einkum í sam­tök­um kvenna. Full þjóðfé­lags­leg rétt­indi kvenna voru henni kapps­mál og hún starfaði inn­an Hins ís­lenska kven­fé­lags og gegndi for­mennsku 1903-1924. Sem formaður fé­lags­ins átti Katrín þátt í stofn­un Banda­lags kvenna árið 1917 og hún var í fyrstu stjórn þess. Hún lét til sín taka í Thor­vald­sens­fé­lag­inu, sat lengi í stjórn og var kjör­in heiðurs­fé­lagi 1929. Katrín lét sig mennt­un­ar­mál kvenna varða og átti sæti um ára­bil í skóla­nefnd Kvenna­skól­ans í Reykja­vík.

Katrín stóð framar­lega í bar­átt­unni fyr­ir kosn­inga­rétti kvenna og þegar kon­ur fengu kosn­inga­rétt og kjörgengi og báru í fyrsta sinn fram lista við bæj­ar­stjórn­ar­kosn­ing­ar í Reykja­vík skipaði Katrín efsta sæti list­ans. Hún var kos­in með flest­um at­kvæðum allra bæj­ar­full­trú­anna. Katrín sat átta ár í bæj­ar­stjórn Reykja­vík­ur og á þeim tíma starfaði hún m.a. í fá­tækra­nefnd. Katrín­ar­tún er nefnt í höfuðið á henni.

Katrín lést 13. júlí 1932.

Morgunblaðið 18. mars 2019.
 

Skráð af Menningar-Staður.